Je verstandskiezen, amandelen en blinde darm kun je missen. Hetzelfde geldt voor je galblaas. Waarom mis je dit orgaan niet als het – bijvoorbeeld wegens galstenen – verwijderd is? Is het een nutteloos orgaan?

Weinig mensen weten waar de galblaas precies zit, laat staan hoe het eruitziet. Jij voortaan wel! Het is een peervormig zakje van acht tot tien centimeter lang en maximaal drie centimeter breed. De galblaas zit rechtsboven in de buikholte tegen de voorkant van de lever aan. Door gangetjes is het verbonden met de lever en de twaalfvingerige darm.

Wanneer wordt de galblaas verwijderd?

In de meeste gevallen wordt de galblaas verwijderd omdat iemand last heeft van galstenen. Meestal ontstaan galstenen in de galblaas, omdat hier galvloeistof wordt opgeslagen. De vloeistof kan dan gaan indikken, waardoor er uiteindelijk een galsteen ontstaat. Pas als een galsteen klem komt te zitten in de galwegen, merk je hier iets van: pijn!

Leven zonder galblaas

“Een mens kan goed leven zonder galblaas”, vertelt Yvette Bruinsma, gezondheidsvoorlichter van de Maag Lever Darm Stichting. “De functie van de galblaas is het tijdelijk opslaan van galvloeistof. Als de galblaas is verwijderd gaat de galvloeistof rechtstreeks vanuit de lever naar de twaalfvingerige darm. Over het algemeen heeft het lichaam maar een korte tijd nodig om hieraan te wennen, daarna verloopt de spijsvertering weer zonder problemen. Vlak na de operatie hebben mensen soms last van diarree. Zodra het lichaam zich aanpast aan de nieuwe situatie, gaat dit over. Deze klachten blijven bijna nooit bestaan.”

Nuttig of nutteloos?

De galblaas is dus ‘maar’ een opslagorgaan, waar je prima zonder kunt. Het is een fabel dat je geen galvloeistof meer hebt als je galblaas is verwijderd. Gal wordt namelijk aangemaakt door de lever. En dat is maar goed ook, want galvloeistof is echt onmisbaar, omdat het vetten afbreekt die via voeding in het lichaam terechtkomen. Alleen als je heel vette dingen eet, kan dit voor problemen zorgen. Kaasfonduen kan bijvoorbeeld problemen geven. Anouk Berends, diëtist: “Je hebt een minder grote capaciteit om vet eten te verwerken, omdat de gal vanuit je lever direct in je darmen komt. Gelukkig wordt in je maag ook vet afgebroken door het enzym lingual lipase. Omdat vet vrij lang in je maag blijft, kan dit enzym ongeveer tien tot veertig procent van het vet kapot ‘knippen’.”

Fabel: van vet eten krijg je galstenen

Wist je dat één op de tien volwassenen galstenen heeft. Vrouwen hebben ruim twee keer zo vaak galstenen als mannen. De kans op galstenen is groter als je overgewicht hebt, zwanger bent geweest, de pil slikt of familie heb met galstenen. Je loopt ook meer risico als je boven de zestig jaar bent, diabetes hebt, cholesterolverlagende medicijnen gebruikt óf heel vetarm eet. Dat je galstenen krijgt als je veel vet eet, is namelijk een fabel. Juist als je vetarm eet, heb je meer kans op galstenen. Dit komt omdat vet de productie van gal activeert. Eet je weinig vet, dan blijft de galvloeistof te lang in de galblaas en dikt in waardoor een galsteen kan ontstaan.