Je bent net klaar met sporten en opeens schiet het erin: kramp in je kuiten of tenen. Au! Hoe ontstaat het en wat kun je eraan doen? En kun je overal kramp krijgen? Zelfs in je oren?
Het zijn niet je spieren die de boosdoener zijn van kramp. Het zijn je zenuwen die een belangrijke rol spelen. “Als je kramp hebt, wordt dat niet door de spier zelf veroorzaakt”, legt fysiotherapeut Nathalie Schaafsma uit. “Het ontstaat vanuit je zenuwstelsel. De cellen in je spieren zijn continu in beweging. Het ene deel trekt de spier samen, het andere deel laat de spier weer ontspannen. Deze signalen voor samentrekken en ontspannen worden via de zenuwen naar je hersenen gestuurd. Als je een plotselinge willekeurige beweging maakt, reageren de zenuwen verkeerd en ontstaat een soort kortsluiting. Die kortsluiting veroorzaakt de spierspanning, oftewel een pijnlijke kramp.”
Kun je kramp in je je oor krijgen?
“Kramp ontstaat op spierniveau en in je oren zit kraakbeen, geen spieren. In je oren kun je het dus niet krijgen”, aldus Schaafsma. “Wel lopen er in je oor zenuwbanen, dus je kunt zeker wel pijn in je oorschelp en -lel hebben, bijvoorbeeld door kou of als je te lang op je oor hebt gelegen. Je kunt dan een doof gevoel hebben, of een ‘slapend’ oor. Pijnlijk en vervelend is het zeker, maar het is geen kramp.”
Veel zitten = sneller kramp
De helft van de Nederlanders ervaart weleens kramp, maar waarom de één wel en de ander niet, is niet duidelijk. “Wel weten we dat de kans groter is als je aan explosieve sporten doet, zoals voetballen en tennissen. En als je veel zit, zijn je spieren continu verkort. Door na uren op te staan, worden je spieren ineens opgerekt en kun je kramp krijgen. Maar de kramp kan er ook in schieten als je je schoen uitdoet of als je slaapt. Dus het voorkomen is onmogelijk. Het komt en het gaat.”
Tip: drink genoeg water
Kramp in je spieren kun je een beetje voorkomen door voldoende te drinken. Als je te weinig drinkt, loop je namelijk sneller een zouttekort op. Zouten zijn een soort brandstof voor je zenuwbanen. Als ze dat tekortkomen, functioneren ze niet goed. Alcohol drinken vergroot juist de kans op krampen, omdat alcohol vocht onttrekt.
Stappenplan: doe dit als je kramp hebt
Stap 1: Span de tegenovergestelde spier aan
Als je kramp hebt, kun je twee dingen doen, zegt Schaafsma. “Je kunt geduld hebben, want ook als je niks doet, gaat het gewoon weer over. Wat je ook kunt doen, is de tegenovergestelde spier aanspannen. Als je kramp hebt in een spierbal in je arm, kun je de spier aan de achterkant van je arm proberen aan te spannen. Doordat je die aanspant, zal de spanning in de andere spier sneller overgaan. Voel je het in je kuit? Probeer dan je tenen naar je toe te trekken terwijl je met je andere voet deze beweging tegenhoudt.”
Stap 2: Rek de pijnlijke spier niet
Je bent geneigd om de spier waar de kramp in schiet te rekken, maar dit maakt het alleen maar erger. “De spier wil in verkorting blijven. Laat die spier dus met rust. Masseren kan wel helpen. Zo stimuleer je de doorbloeding.”
Stap 3: Vaak kramp? Ga naar de huisarts
Af en toe kramp hebben kan geen kwaad. Maar als je het gevoel hebt dat het wel erg vaak gebeurt, kan er meer aan de hand zijn. “Ga bij twijfel altijd naar de huisarts. Zeker wanneer je regelmatig je hand, voet of een ander lichaamsdeel niet meer kunt bewegen. Mogelijk is er dan meer aan de hand.”
Volg ons ook op Instagram, Facebook en TikTok. Meer Gezondnu? Neem dan een kijkje in het magazine en schrijf je in voor de nieuwsbrief.
