Het is geen nieuws dat vis gezond is. Wat ook geen nieuws is, is dat de zeeën langzaam leegraken door overbevissing. Hoe kun je toch zonder schuldgevoel genieten van een stukje vis? Wij geven je een handige wegwijzer om duurzame vis te kopen in de supermarkt.
1. Let op de keurmerken
Zoek je in de supermarkt naar een duurzame vis, dan zijn keurmerken je vriend. Mits je weet op welke keurmerken je moet letten. Wim Zaalmink, visexpert bij Wageningen University & Research, vertelde eerder aan Lekker Gezond welke keurmerken betrouwbaar zijn: het keurmerk van de Marine Stewardship Council (MSC, wild gevangen vis) en Aquaculture Stewardship Council (ASC, kweekvis). Zaalmink: “Bij het MSC-keurmerk wordt onder andere gekeken naar de gezondheid van de vis en de vangstmethode.
Het ASC keurmerk kijkt vooral naar de huisvesting van vis (kweekomstandigheden), laag antibioticagebruik, minimaal gebruik van wilde vis als visvoer voor kweekvis en de sociale omstandigheden op de fishfarm (dus goede beloning van de werknemers en geen kinderarbeid). Als vis het ASC-keurmerk heeft, weet je dat het uit kwekerijen komt die vervuiling van water door antibiotica proberen te beperken en dat er duurzaam visvoer wordt gebruikt.”
Je ziet ook biologische vis in de winkel liggen. Bio-kweekvis stelt naast de eisen die gelden die voortvloeien uit het keurmerk, ook eisen aan de duurzaamheid. Kweekzalm mag bijvoorbeeld niet ontsnappen en er mag geen vervuiling zijn van het kweeksysteem naar het milieu. Goed om te weten: de ASC en MSC zijn onafhankelijke, internationale non-profitorganisaties voor duurzaam gevangen of gekweekte vis.
2. Weeg af: kweekvis of wilde vis
Dat we de afgelopen jaren steeds meer kweekvis zijn gaan eten, is logisch. De vraag naar vis blijft namelijk groeien en er zwemt te weinig vis in het wild. Kweekvisserij heeft alleen ook nadelen. Gekweekte vis wordt vaak gevoerd met wild gevangen vis en er is sprake van verontreiniging van het water waarin de kweekvissen worden gehouden (antibiotica en ziekteverwekkers). Wil je een duurzaam gekweekte vis kopen, dan doe je er goed aan om op het MSC-keurmerk te letten. De VISwijzer app is ook een handig hulpje. Met deze app kun je kijken welke wilde vissoorten niet overbevist zijn en gevangen worden met minimale schade aan de natuur.
3. Koop eens een hele vis
Mik jij meestal een blikje tonijn, zalmfilet of kabeljauwburger in je mandje? Daag jezelf dan uit en koop een hele vis. Je gaat zo voedselverspilling tegen en leert ook andere delen van de vis eten. Van de vissenkop maak je een smaakvolle bouillon, de huid bak je knapperig in de pan en de wangen grill je op de barbecue. Je kunt natuurlijk ook een hele vis bereiden in de oven. Forel leent zich hier goed voor.
4. Ga voor een onbekende vis
Het spreekwoord: ‘Wat de boer niet kent, dat eet hij niet’, geldt zeker voor vis. Wij Nederlanders zijn dol op tonijn, zalm, kabeljauw en haring. Maar minder bekende vissen als schar, wijting en steenbolk bereiken zelden ons bord. Zonde! Omdat vissers voor deze bijvangst bijna geen geld krijgen, gooien ze deze onpopulaire vissen vaak overboord. Hierdoor gaan er vissen verloren die ook op jouw bord hadden kunnen liggen.
Is het zo dat je beter Nederlandse vis kunt eten qua duurzaamheid? Net zoals dat geldt voor seizoensgroente en –fruit? Ja, onderstreept Wim Zaalmink. Maar veel moeite kost je dat niet. Wie verse vis koopt op de markt of in een winkel, koopt meestal Nederlandse vis die minder kilometers heeft afgelegd. “Ik denk dat er weinig verse vis uit het buitenland in Nederland wordt aangeboden. De visserij is goed geregeld met quotasystemen. In principe is er bij Nederlandse vis geen sprake van overbevissing. De viswijzer geeft wel een beeld welke vis je wel of niet kunt kopen en in welke seizoenen, dus dat is een belangrijk instrument.”
5. Vraag!
Eet je vis in een restaurant of haal je vis bij de visboer? Vraag dan of de vis op een duurzame manier gekweekt of gevangen is. Of de verkochte vis duurzaam is, verschilt per winkel. Vragen staat altijd vrij!
