Mensen hebben levenslang eczeem. Maar ze hebben niet altijd eczeemplekken. Oftewel: wanneer gaat het fout bij een atopische huid? “Als het evenwicht van bacteriën in de huid verstoord is, kan dat een trigger zijn voor eczeem”, zegt dermatoloog dr. Arnold Oranje. Hij legt uit wat het verband is tussen een goed bacterieklimaat op je huid en het ontstaan van deze huidaandoening.
Wat veroorzaakt mijn eczeem? Heb ik iets gegeten waar ik niet tegen kan? Is het huisstof? De kat? Is het te droog in huis? Staat de douche te warm? Een nieuwe handcrème? “Eczeem is complex”, bevestigt dermatoloog Oranje. “Dat zie je vaak bij ouders. Ze zoeken overal naar de reden van de eczeem van hun kind, maar vergeten dat ze zelf de oorzaak kunnen zijn.”
De dermatoloog legt daarmee de vinger op de zere plek: de oorzaak van een atopische huid is een genetisch verhaal. Stof kan je eczeem uitlokken, maar stof is niet de oorzaak. Je hebt deze huidaandoening door je DNA, hierin ligt besloten dat je daar gevoelig voor bent. Waarschijnlijk hadden je ouders ook een gevoelige huid. En andersom geldt het ook: als je kind de huidaandoening heeft, heb jijzelf (of je partner) het waarschijnlijk ook.
Meer bacteriën, minder eczeem
Veel mensen met eczeem weten echter dat een uitbraak wordt uitgelokt. Vaak gaat het fout in de winter. Als de lucht droog is, lijk je sneller eczeem te krijgen. Om die reden wordt al sinds jaar-en-dag het advies gegeven veel te smeren zodat huid vet blijft. Toch voorkomt dat niet dat je soms een aanval van deze huidaandoening hebt.
Volgens dermatoloog Oranje spelen bacteriën in dit proces een hoofdrol. “Het blijkt dat als de huid minder goed beschermd wordt, de huid meer gekoloniseerd wordt door slechte bacteriën. Een niet-eczeemhuid heeft een beter evenwicht tussen goede en slechte bacteriën. En als dat evenwicht verstoord is, is dat een trigger voor eczeem.”
Op de huid moeten goede bacteriën zitten
Ook je huid heeft dus behoefte aan ‘goede’ bacteriën, net als dat goede bacteriën essentieel zijn voor gezonde darmen. Oranje: “Het microbioom van een gezonde huid verschilt met het microbioom van een eczeemhuid. Ook als je even geen eczeem hebt, is de atopische huid anders dan een gezonde huid. Zo zitten op een gezonde huid meer bacteriën die de slechte bacteriën in balans houden.”
Ook de huid heeft dus een flora, stelt de dermatoloog. “Het idee dat bacteriën alleen maar nadelig zijn, is dus achterhaald. Bacteriën zijn noodzakelijk, ze houden je huidflora in evenwicht.” Maar hoe breng je die bacteriën dan weer in balans? “In een nieuwe generatie crèmes wordt daarom probiotica als ingrediënt toegevoegd. Deze zorgen, net als in de darmen, voor een evenwichtig bacterieklimaat op de huid. Met meer bacteriën verander je dus niet de oorzaak van je eczeem, je zorgt wel voor minder ernstig eczeem.” Ook een gezonde algehele leefstijl – gezond eten, voldoende bewegen, weinig stress – is goed voor je huidflora.