Eten uit eigen tuin, dat klinkt als muziek in de oren. Het past helemaal bij de trend van eenvoudig leven. Maar zodra je in je tuin of op je balkon staat, borrelen de vragen op. Want hoe tover je je balkon of tuin om in een eetbaar paradijs? In deze serie artikelen vragen we fervente moestuiniers het hemd van het lijf. Dit keer: hoe begin je een makkelijke moestuin?
Hoewel je in september ook nog groenten kunt zaaien, begint vanaf deze maand vooral de tijd van het klaarmaken van de tuin voor een nieuw jaar. Zeker in november en december is het tijd om de moestuin vrij te maken van zomergroente. Wordt het je eerste moestuin? Dan kun je nu beginnen, maar ook rond februari of maart. Rol de mouwen maar op en start met eenvoudig leven en eten uit eigen tuin.
Maak kennis met het panel
Voor deze artikelreeks over een moestuin in eigen tuin hebben we een panel samengesteld met fervente moestuiniers. Maak kennis met het driekoppige vrouwenpanel:
- Jacqueline Stammeijer heeft haar eigen bedrijf Tuinvrouw Teunisbloem, geeft cursussen bij stadsboerderij Uit je Eigen Stad in Rotterdam en heeft jarenlang ervaring in biologisch tuinieren.
- Madelon Oostwoud is auteur van Een kleine eetbare tuin. Dit boek werd in een recensie ‘de nieuwe tuinklassieker’ genoemd. Madelon geeft lezingen en workshops tuinschetsen, en schrijft voor tuintijdschriften.
- Vera Greutink heeft haar haar eigen website Tuin Smakelijk, geeft cursussen, maakt tuinontwerpen en schrijft voor tuintijdschriften. In het boek Tuin Smakelijk! bundelde ze al haar ervaring en kennis.
Laten we beginnen, want hoe start je een mooie moestuin?
Hoe kies je de plek voor je moestuin?
Jacqueline Stammeijer: “Kies een plek in de volle zon: bij het kweken van groenten is het belangrijk dat er zonlicht je tuin binnenvalt. Je kunt direct in de grond werken of in een bak of pot, maar bedenk dat dat laatste wel meer verzorging en werk vraagt.”
Madelon Oostwoud: “Een zonnige plek is voor 1-jarige planten inderdaad erg belangrijk. Hoe beter het ontwerp van de tuin is gelukt, hoe minder je erin hoeft te schoffelen en wieden. Kijk ook waar je de tuin in komt vanuit de keuken. Hoe dichter bij de keukendeur je keukenkruiden, eetbare bloemen en uien plant, hoe makkelijker je ze plukt om in de keuken te gebruiken.”
Hoe maak je de grond gebruiksklaar?
Madelon Oostwoud: De grondsoort in je tuin is nuttig om te weten, maar het is een gegeven dat je niet kunt veranderen. Kies een goedkope grondtest bij het tuincentrum, of test de grond met behulp van een jampot, grond en water. Flink schudden en een nacht laten staan. Je kunt de grondsoort de volgende morgen aflezen: gelijke delen zand, klei en silt betekent leem en anders zie je zand- of kleigrond.
Jacqueline Stammeijer: “De perfecte grond zit tussen zanderig en kleiig in (zandleem). Door zelf compost toe te voegen kun je de grond verrijken. Houd bovendien de tuin vanaf het begin onkruidvrij door te wieden, ploegen of te spitten. Hoe schoner, des te meer plek voor groente om te groeien.”
Vera Greutink: “Precies. Maak eerst je grond vrij van wortelkruid. Dat kan door alles om te spitten en alle stukjes wortel weg te halen. Een andere optie (en minder werk): dek de grond een seizoen af met bijvoorbeeld karton. Doordat er geen licht bijkomt, gaat het onkruid kapot en heb je mooie schone grond om in te tuinieren.”
Welk gereedschap heb je nodig voor je moestuin?
Jacqueline Stammeijer: “Een handschep, een schoffel, hark en emmer of kruiwagen. Hoe scherper de gereedschappen, hoe lichter je door de grond heen komt. Op zijn tijd kun je met een slijpsteen de schoffel aanscherpen. Voor sommige klimgewassen heb je stokken van bamboe nodig en voor tomaten raad ik een kleine kas of tunnel aan.”
Madelon Oostwoud: “Ik zou nog tuinhandschoenen en bindmateriaal aanraden. Zoals je ziet heb je voor het aanleggen van een moestuin niet veel gereedschap nodig. Houd het makkelijk!”
Wat kun je nog meer doen op dit moment?
Madelon Oostwoud: “Zet je tuin op papier, met de lijnen van licht en schaduw erin, Noord-Zuid en de heersende windrichting. De combinatie compost (voeding), water (bij droogte) en beschutting (tegen harde wind en kou) geeft iedere eetbare tuin opbrengst, en vaak veel meer dan je had durven hopen.”
Vera Greutink: “Het karton waar ik het eerder over had, kun je bedekken door gaten in het karton te maken en later in het jaar pompoenen in te planten. Die groeien breed uit waardoor je maar een paar planten nodig hebt om een groot stuk te bedekken – zo hoef je niet het hele seizoen tegen het karton aan te kijken en oogst je in de herfst pompoenen waar je de hele winter van kunt eten.”
Jacqueline Stammeijer: “Ik zou nog een een plannetje maken welke gewassen je kunt en wilt zaaien, planten of voorkweken.”