De cijfers liegen er niet om, want het aantal mensen met de ziekte van Parkinson zal in 2040 met 71 procent stijgen. Dat is veel én zorgelijk, want niet alleen ouderen, maar ook steeds meer jonge mensen krijgen deze ziekte. We vroegen neurobioloog Koko Beers hoe dat komt.
Naast dementie, is er nog een ingewikkelde hersenziekte waar steeds meer aandacht voor is: de ziekte van Parkinson. Als je deze ziekte hebt, kunnen je hersenen spierbewegingen steeds minder goed sturen. Dat begint vaak met traag zijn, stijfheid en beven, maar daar blijft het bij veel mensen niet bij. Helaas is de ziekte nog niet te genezen, terwijl wel steeds meer mensen het krijgen. Hoe komt dat?
Steeds meer jonge mensen met parkinson
“Dit heeft voor een deel te maken met de verouderende samenleving,” zegt Koko Beers, neurobioloog en woordvoerder bij de Hersenstichting. In 2016 waren er in Nederland bijna 50.000 mensen met de ziekte van Parkinson geregistreerd bij de huisarts. Nu is 84 procent van deze groep ouder dan 65 jaar, maar daar komen steeds meer jonge mensen bij. “Maar de ziekte treft ook jongere mensen, soms zelfs voor ze vijftig of soms zelfs veertig jaar zijn. Er zijn aanwijzingen dat het aantal gevallen van parkinson in deze groep toeneemt. Volgens cijfers van het RIVM is de voorspelling dat het totaal aantal mensen met deze ziekte in 2040 met 71 procent zal stijgen.”
De onmisbare stof dopamine
Bij mensen die de ziekte van Parkinson hebben is er sprake van te weinig dopamine. Deze stof is onmisbaar om je hersenen goed te laten werken. Het helpt je denken en bewegen. Het verloop van de ziekte is wel bij iedereen anders. “Bij jonge mensen zie je vaak dat ze langer last hebben van problemen met hun motoriek, terwijl andere klachten, zoals slecht slapen, stemmingswisselingen en concentratieproblemen pas op latere leeftijd ontstaan.” Volgens Koko is er ook niet één oorzaak waardoor de ziekte ontstaat. “Het is een combinatie van verschillende oorzaken, die voor iedereen weer anders kunnen zijn. Dat maakt het zo ingewikkeld.” Naast ouderdom kan bijvoorbeeld ook erfelijkheid een rol spelen. “Dit is vaak het geval bij mensen die de ziekte krijgen op jonge leeftijd.”
Bestrijdingsmiddelen in de lucht en onze voeding
Toch zijn er twee opmerkelijke oorzaken die steeds vaker worden genoemd: melkproducten en luchtvervuiling. Deze twee dingen zouden deels verantwoordelijk zijn voor de explosieve toename van mensen met de ziekte. Klopt dat echt? “Er zijn inderdaad onderzoeken die hebben aangetoond dat er een verband is tussen het krijgen van de ziekte en het wonen of werken in een vervuilende omgeving, waar bijvoorbeeld met zware metalen wordt gewerkt. Dit geldt ook voor werken met sommige oplosmiddelen in de industrie. Wonen en werken in een omgeving waar veel pesticiden gebruikt worden, zoals op boerderijen, kan ook schadelijk zijn.” Omdat diezelfde bestrijdingsmiddelen in ons eten terechtkomen, zoals in melkproducten, zou dit indirect een rol kunnen spelen bij het ontstaan van de ziekte.
Halve liter melk per dag
Schokkend: er zijn zelfs aanwijzingen dat mensen die hun hele leven lang veel melk drinken, een grotere kans hebben op het krijgen van parkinson. Koko: “Verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat die kans vooral toeneemt bij mensen die elke dag meer dan een halve liter melk drinken. Hoe dit precies komt, weten we nog niet helemaal. Het lijkt er op dat de giftige stoffen in de bestrijdingsmiddelen, die in de melk zitten, de hersenen bereiken en daar het gebied beschadigen dat verantwoordelijk is voor de aanmaak van dopamine. Dit geldt ook voor het inademen van deze schadelijke stoffen, dus zoals eerder genoemd wanneer je werkt of woont in een luchtvervuilende omgeving.”
Kun je de kans op parkinson verkleinen?
Nooit meer melk drinken is volgens Koko niet nodig, maar minder wel. Wat kun je nog meer doen om de kans op de ziekte te verkleinen? “Er is naast minder melk drinken, nog niet veel bekend over wat je zelf kunt doen om de kans te verkleinen. Gezond en gevarieerd eten blijft belangrijk. Er zijn aanwijzingen dat regelmatig koffie drinken helpt, maar dit is nog niet keihard bewezen. Sporten lijkt ook gunstig te zijn. Beweeg daarom het liefst elke dag.” Een andere tip: was altijd je groenten en fruit en eet het liefst biologische producten. “Vanwege de grote zorgen over pesticiden, maak je de kans dat je die binnenkrijgt dan toch een stuk kleiner.”
Volg ons ook op Instagram, Facebook en TikTok. Ook leuk: neem een kijkje in het magazine en schrijf je in voor de nieuwsbrief.
