We gebruiken hem op elke plek, zelfs in het kleinste kamertje. Komt er een berichtje binnen, dan pakken we hem meteen om ‘heel even te kijken’. We zijn onafscheidelijk van onze telefoon. Maar waarom?
Natuurlijk, een telefoon heeft allerlei handige functies: we kunnen megasnel iets opzoeken, de weg vinden, met elkaar communiceren en nieuwe vaardigheden leren. Een telefoon is hartstikke fijn. Maar wat maakt dat we er zo extreem veel tijd achter doorbrengen? We geven je vijf redenen.
1. Het is een ingebouwde reflex: we willen reageren op signalen
Er zitten simpelweg te veel trucjes in alle apps ingebouwd die je steeds weer terug laten komen. In feite bent je de psychologische speelbal van app-makers en technologiebedrijven. Zij haken mooi in op ons evolutionaire systeem. “Het is een overlevingsstrategie om te reageren op signalen om je heen. Vanuit vroeger moet je in de gaten houden wat er gebeurt. Als er een signaal van je telefoon komt, is dat niet zozeer de verslaving aan je smartphone, maar jouw biologische systeem die een beroep op je doet. ‘Iemand heeft mij nodig.’ Het is een ingebouwde reflex na eeuwen evolutie dat je reageert en kijkt wat er aan de hand is.”
2. We willen erbij horen
“Mensen hebben twee behoeften die je via het scherm kunt bevredigen. De eerste is de diepe behoefte om erbij te horen en gezien te worden. De tweede: emotieregulatie. Als je piekert, pak je gemakkelijk te telefoon erbij. Even een spelletje doen of een video bekijken. Heb je geen telefoon, dan ga je bijvoorbeeld strijken, eten of een borrel nemen. Zo’n scherm werkt heel krachtig. Waar bij het strijken je gedachten nog kunnen afdwalen, wordt je bij een telefoon er volledig ingezogen.
3. Het is een vorm van emotieregulatie
Zit je op de bank en blijf je maar piekeren over je werk, dan is ‘even je telefoon pakken’ een fijne uitweg. Je doet een online spelletje, bekijkt een video, gaat naar Whatsapp of scrolt door Instragram. Het is heel normaal om dingen te doen om emoties te reguleren. Van met anderen kletsen tot gaan strijken. Een schermpje werkt misschien nog wel krachtiger. Waar bij strijken je gedachten nog kunnen afdwalen, wordt je bij een telefoon er volledig ingezogen.
4. We worden maar al te graag beloond
Tja, iedereen houdt er van om beloond te worden. En laat onze telefoon daar nou mooi op inspelen, waardoor we sneller geneigd zijn deze er ‘eventjes’ bij te pakken. Zo zijn de vinkjes van Whatsapp een sociale beloning, de tijdlijn van Instagram een beloning van de jacht en een pop-up van een pushbericht is een voorbeeld van een intrinsieke beloning (je wilt de orde herstellen).
5. We gaan van nuttig over naar nutteloos
Er zijn veel redenen voor het pakken van je telefoon. Je wilt het nieuws volgen, berichten beantwoorden, iets in de agenda zetten. Niets mis mee. Toch blijven we vaak veel langer met onze telefoon bezig. Waarom? Het is zo makkelijk van de nuttige dingen die we op onze telefoon doen, over te gaan naar nutteloze dingen. Zoals die kattenfilmpjes.
Ook interessant: Hoe lukt het wél om minder op je telefoon te zitten? Twee deskundigen geven tips.
Volg ons ook op Instagram, Facebook en TikTok. Meer Gezondnu? Neem dan een kijkje in het magazine en schrijf je in voor de nieuwsbrief.
