Opnieuw haalden minder mensen vorig jaar de griepprik, blijkt uit een analyse. De vaccinatiegraad daalde daarmee van 71 procent in 2008 naar 60 procent in 2013. Vooral mensen boven de zestig jaar, de groep die automatisch in aanmerking komt voor een vaccinatie, ziet een griepprik niet zitten.
Elke zestigplusser in Nederland komt in aanmerking voor de griepprik. Daarnaast is de gratis vaccinatie beschikbaar voor zogenaamde ‘risicogroepen’. Dit zijn onder meer mensen met een hartaandoening, diabetes, verminderde weerstand vanwege ziekte of medicijngebruik. Maar liefst 32 procent van de Nederlanders behoort tot een van deze doelgroepen.
Het onderzoeksbureau IQ healthcare van het Radboudumc laat zien dat de vaccinatiegraad bij alle groepen daalt, maar het meest hard in de groep mensen tussen de 60 en 65-jaar. Mensen met diabetes laten zich het vaakst vaccineren (75%), gevolgd door mensen met hart- en vaataandoeningen (72%) respectievelijk longaandoeningen (64%). Mensen met meerdere indicaties laten zich ook vaker vaccineren.
Het Nationaal Programma Grieppreventie werd in 1997 op advies van de Gezondheidsraad ingevoerd met als doel complicaties en sterfte als gevolg van influenza te voorkomen.
Heeft de griepprik nut voor een gezonde 60-plusser?
Over de zin en onzin van de griepprik is al jaren discussie in binnen- en buitenland. Zowel de voor- als tegenstanders dragen goede deskundigen aan die hun standpunt verdedigen. De Gezondheidsraad bracht daarom onlangs het advies ‘Grip op griep’ uit. Hierin staat dat een gezonde oudere, een griepprik moet krijgen. Dat is opmerkelijk, want de Gezondheidsraad stelt ook dat er geen sluitend bewijs is dat de griepprik gezonde ouderen beschermt tegen ziekenhuisopnames en sterfte door griep. Er zijn echter wel aanwijzingen dat het zo is. Daarom blijft de Gezondheidsraad bij het advies alle 60-plussers de griepprik aan te bieden.
Discussie over nut griepprik
Eert Schoten, secretaris van de Gezondheidsraad: “In jaren waarin de griepepidemie mild verloopt, komt de vraag op: was het nu nuttig om hier bijna 60 miljoen euro aan te besteden? Maar we zeggen ook niet over het Deltaplan: ‘We hebben al jaren geen overstroming gehad, dus stop ermee.’”
Een groot onderzoek naar de effectiviteit en doelmatigheid is niet haalbaar, stelt de raad. Schoten: “Mensen die niet worden gevaccineerd, worden indirect beschermd door wel-gevaccineerden. Ook ethisch is het moeilijk, omdat er genoeg aanwijzingen zijn dat vaccinatie werkt, en we geen ander werkzaam medicijn tegen de griep hebben.”
Voor gezonde zwangeren ziet de raad geen nut om te vaccineren. De ziektelast is laag voor hen. Er zijn bovendien te weinig aanwijzingen dat vaccinatie van de moeder kinderen jonger dan zes maanden beschermt tegen griep.
Griepprik ook niet populair bij medewerkers in de zorg
De Gezondheidsraad adviseert ook dat alle medewerkers van een huisartsenpraktijk worden ingeënt. In het onderzoek van de Radboudumc bleek dat slechts in 1 van de 45 onderzochte huisartsenpraktijken alle medewerkers was ingeënt. In 2013 lag dat aantal hoger; toen liet 21 procent van de medewerkers in een huisartspraktijk zich vaccineren.