Indrukwekkend: een speciale contactlens kan via traanvocht mogelijk je bloedsuikergehalte meten. Mensen met diabetes weten hierdoor op tijd wanneer hun bloedsuikergehalte te hoog wordt. En, het kan een uitkomst zijn voor risicogroepen om diabetes te voorkomen. Hoe werkt de smartlens? Wat zijn de voor- en nadelen? En kunnen we dan voortaan onze bloedsuiker meten zonder te prikken?
Het meten van je bloedsuiker is belangrijk, zeker voor mensen met diabetes. Je meet dit met een bloedglucosemeter, waarbij je jezelf prikt. Maakt de smartlens het mogelijk om de bloedwaarden te meten zonder te prikken? We zochten het uit.
Hoe werkt de smartlens?
De smartlens ziet er hetzelfde uit als een normale contactlens. Maar het heeft niet voor niets de naam ‘smartlens’. In deze bijzondere lens zit een piepkleine sensor en antenne die het bloedsuikergehalte kan meten. Door de antenne wordt data verzonden naar een smartphone met geïnstalleerde software. Op deze manier weet de gebruiker hoe hoog de bloedsuikerwaarden zijn. In deze specifieke lens zit ook een LED-pixel. Wanneer de glucosewaarde zich op een alarmerend niveau bevindt, wordt de pixel uitgeschakeld. Dit waarschuwt de drager van de lens.
Is deze smartlens nieuw?
Ja en nee. Al jaren wordt er aan dit soort slimme lenzen gewerkt, onder andere door Google en Apple. Dat was rond 2014 tot 2016, maar zij stopten er (tijdelijk) mee, omdat ze tegen problemen aanliepen. Zo was de lens ondoorzichtig en was het een vrij harde lens die niet prettig aanvoelde. Onderzoekers van de Ulsan National Institute of Science and Technology in Zuid-Korea geven aan deze problemen te hebben opgelost. Zij ontwikkelden een sensor op basis van transparante en flexibele materialen.
Voor wie kan de smartlens een uitkomst zijn?
In eerste instantie zou deze lens een uitkomst kunnen bieden voor mensen met een te hoge bloedsuiker, mensen met diabetes én voor mensen die behoren tot de risicogroep. Maar mogelijk worden in de nabije toekomst ook lenzen ontwikkeld die andere biomarkers monitoren, zoals bloeddruk, lichaamstemperatuur en cholesterol. Hierdoor zouden hart- en vaatziekten mogelijk kunnen worden voorkomen.
Wat zijn de voordelen ten opzichte van andere bloedsuikermetingen?
Er zijn twee grote voordelen. Allereerst kunnen deze systemen continu metingen doen, terwijl veel mensen met diabetes normaal gesproken maar vier tot zes keer per dag bloedprikken. De drager van de lens krijgt zo een beter beeld hoe bloedsuikerwaarden door de dag heen schommelen. De behandeling kan hierop eventueel worden aangepast. Een ander groot voordeel is dat prikken vaak pijnlijk is. Met de smartlens kun je de bloedsuiker meten zonder te prikken. Als er door deze smartlens minder vaak hoeft te worden geprikt, is dat al een grote winst volgens deskundigen.
Zijn er ook nadelen aan de smartlens voor mensen met diabetes?
Ja, mogelijk wel. Er is op veel vlakken nog onderzoek nodig. Het LED-licht kan bijvoorbeeld gevaarlijk zijn: je zou namelijk verwachten dat het gaat branden als er iets mis is. Een groter bezwaar zou kunnen zijn dat het systeem niet reageert op te lage glucosewaarden, waardoor patiënten plotseling hun bewustzijn kunnen verliezen.
Is het meten van glucosewaarden met traanvocht betrouwbaar?
Het korte antwoord: niet zo betrouwbaar als de bloedsuiker meten door te prikken. Voor alle methoden die niet gebaseerd zijn op directe bloedwaarden, geldt dat er sprake kan zijn van enige vertraging. Glucoseniveaus kunnen namelijk langer dan vijftien minuten na-ijlen op de waarden in het bloed. Het is voor mensen met diabetes geen alternatief op het meten met een bloedglucosemeter. In ieder geval niet op dit moment.
Wanneer komt de smartlens op de markt?
Tja, dat is nog even de vraag. hoewel de lens goed functioneert in een konijnenoog, is hij nog niet op mensen geprobeerd. Bovendien zijn er nog een aantal problemen die overwonnen moeten worden. Onderzoeker Jang-Ung Park meldt aan de Volkskrant dat hij verwacht dat de lens binnen vijf jaar op de markt zal komen voor mensen met diabetes.