Yep, het is weer zo’n dag … Je kunt niet naar de wc. Je voelt je vol en opgeblazen, maar die stoelgang lijkt helemaal stil te staan. Hoe kan dat? Heb je iets gedaan waardoor je darmen op slot staan? We vroegen aan MDL-arts Daniel Keszthelyi wat de slechtste gewoontes zijn voor je darmen. En natuurlijk: hoe draai je dat systeem weer om zodat je je darmen een reset geeft.
Meer dan duizenden Nederlanders hebben wel eens gedoe met hun spijsvertering. Maar goed, als je daar nu last van hebt, is dat een schrale troost. Je wilt er vooral zo snel mogelijk vanaf! Welke slechte gewoonte is misschien de oorzaak van jouw darmslot? MDL-arts Daniel Keszthelyi (Maastricht UMC+) geeft antwoord.
1. Onregelmatig eten
Daniel Keszthelyi: “De darm houdt van regelmaat. Dit heeft te maken met bepaalde hormonen die als gevolg van voedingsinname worden vrijgegeven in het maag-darmkanaal. Waaronder insuline. Daar wil je zo min mogelijk uitschieters in hebben om het lichaam zo optimaal mogelijk te laten functioneren.”
Tip: Start de dag met een voedzaam ontbijt. Na uren slapen, heeft je lichaam nieuwe brandstof nodig. Plus: een goed ontbijt voorkomt dat je een uur later honger hebt en maar alvast de helft van je lunch opeet. Ons lichaam snakt vooral naar eiwitten, maar vergeet ook de vetten, vezels en vitaminen en mineralen niet. Ontbijt bijvoorbeeld met een eitje, bakje fruit en volkorenboterhammen, een kom havermoutpap met appel en noten of een bak yoghurt met fruit, walnoten en een volkorencracker met avocado en tomaat.
2. Slecht kauwen
“Doordat je goed kauwt help je de spijsvertering. Het kauwen an sich stimuleert de spijsvertering. Bovendien kunnen de spijsverteringenzymen makkelijker ‘te werk’ als de voeding in kleinere deeltjes in het maag-darmkanaal komt.”
Tip: Maak tijd voor je maaltijd. Ga dus niet achter je bureau, in de trein of voor de televisie je lunch weghappen. Bewust en rustig eten helpt je om flink te kauwen. Twintig keer kauwen is een mooi streven. Eet zittend bij voorkeur op een vaste plek in huis. Zorg voor een rustige omgeving, zet de televisie uit, leg je telefoon weg en neem kleine hapjes.
3. Wel of niet drinken tijdens het eten?
“Dat maakt op zich niet zoveel uit voor de darmen. Als je veel drinkt tijdens of net vooraf aan het eten kan het zijn dat daardoor je maag sneller vol raakt. Hierdoor zou je eerder een vol gevoel krijgen waarna je geen ander eten maar tot je gaat nemen. Bij gezonde mensen is dit over het algemeen niet zo een groot probleem, de maag heeft een redelijk grote capaciteit.”
Tip: Bij elke maaltijd een liter suikerhoudende frisdrank nuttigen … tja, dat is niet gezond. Houd het dus bij een klein glas water – daar houden je darmen sowieso van. Maak eventueel fruitwater door bijvoorbeeld een beetje limoen of komkommer toe te voegen.
4. Snel eten, liggend eten en tot laat eten
“Neem altijd voldoende tijd voor het eten en werk niet alles te snel naar binnen. Ga dus ook niet staand of liggend eten en eet niet te laat grote hoeveelheden.”
Tip: Het gevaar van laat eten is dat je dit gaat vullen met calorierijke snacks. Een handje chips, een reep chocolade. Het is beter om geen calorierijke producten of zware kost te eten. Zo kun je ook beter geen vetten en eiwitten eten in de latere avonduren, omdat die meer energie vragen om verteerd te worden. Een bakje fruit is prima, maar nog beter is het om overdag grotere maaltijden te eten zodat je in de avond geen honger meer hebt.
5. Te eenzijdig eten
“Het is natuurlijk een beetje een open deur, maar eet vooral gevarieerd, gezond en vergeet de vezels niet.”
Tip: De meeste mensen denken dat ze wel genoeg vezels eten. Toch zit de gemiddelde Nederlander hier onder. Je komt makkelijker aan je vezelbehoefte als je elke dag verse groente eet, twee stuks fruit, roggebrood of volkoren ontbijtgranen. Denk ’s avonds (of tijdens de lunch) aan bonen, zilvervliesrijst, linzen en aardappel. Voeding met amper vezels, die je dus moet vermijden, zijn croissantjes, witbrood en gewone pasta. Tot slot: als je meer vezels eet, drink dan ook meer water (ten minste 1,5 liter vocht per dag). Want als je wel vezels eet, maar te weinig drinkt, wordt de kans op verstopping groter.
