Dat een kwart van de vrouwen kampt met urineverlies, weten veel mensen niet. Nog minder bekend is dat urineverlies vaak samengaat met huidproblemen. Waarom gaat dit meestal hand in hand? En wat is er tegen deze problemen aan de huid te doen? We vroegen het aan gynaecoloog Bram ter Harmsel.
Urineverlies en incontinentie zijn onderwerpen waar we liever niet over praten. Hetzelfde geldt voor de huidproblemen die hierdoor kunnen ontstaan. “Er ligt een taboe op problemen aan de vulva, vagina en anus”, vertelt gynaecoloog Bram ter Harmsel, werkzaam op de vulvapoli in de Roosevelt Kliniek in Leiden. “Als mensen last hebben van huidproblemen door urineverlies schamen ze zich vaak en praten ze er niet over. Het is juist belangrijk dat er wel over gesproken wordt, anders wordt het door artsen niet herkend en kan er ook geen oplossing voor gevonden vonden.”
Droge en kwetsbare huid
Voor de huidproblemen die door urineverlies of incontinentie worden veroorzaakt, is een speciale naam: incontinentie gerelateerde dermatitis (IAD) of incontinentie geassocieerde dermatitis. Volgens Ter Harmsel ziet een huid met IAD er vaak uit alsof je handen langdurig in afwaswater hebben gezeten: “Het beste is om een arts de diagnose te laten stellen. Zo kan hij of zij ook andere huidziekten uitsluiten. Veel vrouwen hebben namelijk last van lichen sclerosus. Deze huidziekte maakt de huid ook kwetsbaar, maar heeft een andere behandeling nodig.”
Dat je een grotere kans hebt op huidproblemen als je last hebt van urineverlies, is logisch. De huid bestaat namelijk uit verschillende lagen huidcellen. Deze cellen zwellen op door vocht, waardoor de structuur van de huid verandert. Het effect: de huidcellen liggen niet meer netjes tegen elkaar, waardoor er vuil en vocht doorheen kan komen. Daar komt bij dat urine het zuur ammoniak bevat. Als de huid hier vaak mee in aanraking komt, kan het beschadigen. Ook speelt het mee of je een droge huid hebt. “Veel mensen zijn atopisch. Dat wil zeggen dat ze een droge huid hebben, die nog droger wordt als de huid steeds vochtig is. Er ontstaat dan vaak eczeem of een schimmelinfectie”, vertelt ter Harmsel.
Een zalf als barrière
Om huidproblemen te voorkomen, moet de huid goed beschermd worden tegen urine. Ter Harmsel: “Je kunt een zalf op de huid smeren dat werkt als een barrière. Hiervoor kun je het beste zalven gebruiken waarin iets vets wordt gecombineerd met zink, zoals sudocrème, vaseline en vaselinezinksulfaat. Gebruik daarnaast goed incontinentiemateriaal en wissel het regelmatig. En het belangrijkste: bespreek het met een arts.”