Nee, het is geen theepot en ook niet de lamp van Aladdin. Het is een neti pot, een neusdouche die al eeuwen gebruikt wordt bij verstopte holtes. Is dit kannetje echt zo’n wondermiddel bij verkoudheid? En hoe gebruik je hem verstandig? Met deze vragen klopten we aan bij huisarts Jacqui van Kemenade.
Veel mensen gaan sniffend en snotterend door de herfst- en wintermaanden. Om die verstopte holtes snel te verlichten, kun je naar een neusspray grijpen. Een minder bekende oplossing is een neti pot. Deze neusdouche vindt zijn oorsprong in de Indiase geneeswijze Ayurveda en wordt ook wel Jala Neti genoemd. Neti staat voor het reinigen van de bovenste luchtwegen en Jala voor water.
Snuiten werkt averechts
“Met een neti pot gebruik je zout water om het overtollig slijm in de holtes te verdunnen en naar buiten te wassen”, vertelt Jacqui van Kemenade, huisarts en auteur van Leefstijl op recept. “Het werkt net als onderwaterzwemmen: je neusholtes worden even helemaal schoongespoeld. Dit gebeurt zonder druk te zetten. Met snuiten zet je wel druk en dit zorgt ervoor dat een klein deel van het overtollige snot en slijm naar buiten komt, maar het merendeel wordt juist dieper de holte ingeperst. Daarom werkt snuiten averechts, net als het uitknijpen van een puistje.”
Verlichting bij verstopte holtes
Het gebruik van een neti pot heeft volgens Van Kemenade veel voordelen: “Het kan de aangezichtspijn en druk die je ervaart bij een holte-ontsteking verminderen. Met een neti pot verwijder je namelijk overtollig slijm uit de neus, maar ook uit de zogenaamde sinus ethmoidalis en de sinus maxillaris, de bijholtes. Hierdoor kun je soms het gebruik van antibiotica vermijden of voorkomen. In die zin is het gebruik van deze neusdouche dus zinnig en nuttig.”
Wel is het belangrijk dat je dit neuskannetje niet te vaak gebruikt. “De neus en bijholtes zijn omgeven met slijmproducerende cellen. Deze gezonde slijmlaag is een belangrijke beschermlaag voor je luchtwegen, en heb je nodig. Door altijd een neti pot te gebruiken, haal je deze slijm-beschermlaag weg”, legt Van Kemande uit. “Een recente studie toonde aan dat mensen die voor een korte tijd en alleen bij klachten de neti pot gebruikten aanzienlijk minder last hadden van de bijholtes, en veel baat hadden bij het gebruik van deze neusdouche. Chronische gebruikers kregen op den duur juist meer last. Gebruik de neti pot dus alleen als je verkouden bent of voelt dat je holtes weer gaan opzwellen of dreigen te verstoppen.”
Zo gebruik je een neti pot
Voordat je je verstopte holtes met een neti pot te lijf gaat, moet er eerst een reinigingsmiddel gemaakt worden. Van Kemenade: “Het is belangrijk om ongeveer 0,9 procent zout in het mengsel te verwerken. Dit is namelijk net zoveel als dat er in het lichaamsvloeistof aanwezig is. Een goede verhouding is 500 milliliter water en 1 theelepel zout. Gebruik hiervoor zeezout of Himalayazout. Maak daarbij gebruik van gedestilleerd water of water dat je eerst gekookt hebt. Meng het zout direct met het gekookte water en laat vervolgens het hete mengsel afkoelen tot een lauwwarme temperatuur van ongeveer 37 graden.”
Zoutoplossing gemaakt? Ga dan voor een wastafel staan met open mond. De opening tussen je mond en neusgat wordt op deze manier als het ware afgesloten, zodat het via je andere neusgat weer naar buiten stroomt. “Houd je hoofd licht gebogen, giet het reinigingsmiddel via het ene neusgat naar binnen, via het andere neusgat stroomt het dan weer naar buiten. Herhaal dit bij je andere neusgat.”
Ben je verkouden, maar heb je geen neti pot in huis? Deze anti-verkoudheidstips helpen.
