Een boterham staat gelijk aan drie klontjes suiker. En laat dat nou de vijand zijn voor iedereen met diabetes type 2. Diëtist en diabetesverpleegkundige Harriët Verkoelen deelt haar voedingstips en vertelt hoe een koolhydraatarm dieet mensen met diabetes type 2 kan helpen.
Aan diabetes type 2 hangt het label eigen schuld dikke bult. Wat is jouw mening hierover?
“Ik ben het er niet mee eens. Tachtig procent van de mensen die ik in mijn praktijk zie, heeft al eerder advies gekregen dat niet voor ze werkt. Ze eten helemaal niet overmatig, maar in mijn ogen wel een verkeerde samenstelling. Het heeft vooral met erfelijke aanleg te maken. Veel mensen oordelen te snel, maar weten er eigenlijk te weinig over.”
“Al 25 jaar werk ik in de diabeteszorg. Ik zag dat veel mensen diabetes type 2 krijgen omdat ze overgewicht hebben. Het is mijn missie om daar verandering in te brengen.”
Hoe komt het dat de gewone dieetadviezen niet werken?
“Wanneer je diabetes type 2 hebt, is je stofwisseling anders. Het lichaamsvet wordt dan niet veroorzaakt door het vet dat je eet, maar het vet dat je lichaam maakt uit suikers. Oftewel koolhydraten, zoals je in brood of vruchtensappen vindt.”
In je nieuwste boek staan veel koolhydraatarme recepten. Waarom is het verstandig om minder koolhydraten te eten als je diabetes type 2 hebt?
“Als je diabetes type 2 hebt, weet je lichaam geen raad met suikers. Daarom heb je een hoge bloedsuikerspiegel. De suikers in koolhydraten worden weer omgezet naar lichaamsvet, waardoor je dikker wordt. Je spieren verbranden altijd eerst suikers en daarna pas vetten. Als je ervoor zorgt dat er minder suikers te verbranden zijn, dan ga je eerder vet verbranden. En als je minder koolhydraten eet, wordt je bloedsuikerspiegel ook lager. Dan hoef je ook minder medicijnen te gebruiken.”
Maar heeft het lichaam geen koolhydraten nodig?
“Ja, maar veel minder dan dat altijd gedacht wordt. Als je de Tour de France fietst en geen overwicht hebt, is het natuurlijk een ander verhaal. Maar als je een dikke buik hebt, dan is je energievoorraad groot genoeg. Je spieren kunnen heel goed energie uit vetten halen. Natuurlijk heb je wel koolhydraten nodig, maar de hoeveelheid wordt erg overdreven. Het lichaam kan zelf ook koolhydraten maken, mocht er een tekort ontstaan.”
“Wat we tegenwoordig aan koolhydraten eten is veel meer dan dat bijvoorbeeld de oermens at. Langzaam begint dat wel te veranderen, maar het is een lastig proces.”
Stel ik heb diabetes type 2, hoeveel winst kan ik dan uit het aanpassen van mijn voedingspatroon halen?
“Enorm veel winst. Iemand die nu veel medicijnen gebruikt, kan altijd naar minder medicijnen. Bijna iedereen valt af van een koolhydraatarm voedingspatroon. Hierdoor voel je je fitter en minder opgeblazen. Je bent beter verzadigd, waardoor je niet continu meer trek hebt. Dat betekent een einde aan het voortdurend vechten tegen een hongergevoel en dat geeft rust. Als je minder koolhydraten eet, blijft je bloedsuikerspiegel ook veel stabieler. Stemmingswisselingen verdwijnen en je voelt je als mens ook stabieler.”
“Word bewust van je eetpatroon. Zes sneetjes brood per dag is niet verstandig. Je kunt echt zonder. Voor het bloedsuikerapparaat staat een snee brood gelijk aan drie klontjes suiker. Een koolhydraatarme boterham is maar één klontje suiker. Stop met vruchtensappen, frisdranken, fruitsmoothies, energiedranken en drinkyoghurt. Drink gewoon water of kies voor vruchtenthee of drinkbouillon.”
Koolhydraatarme eetideeën van Harriët Verkoelen
Ontbijt: “Begin de dag met een ontbijt met helemaal geen koolhydraten. Zoals een bak hüttenkäse met een beetje zoetstof, één of twee eieren, knakworsten, bockkworst, een stukje kip of een babybel kaasje. Of eventueel een bakje dikke yoghurt met lijnzaad. Zelf pak ik veel plakjes rookkaas en maak daar in een minuut een harde plak kaas van in de magnetron. Het wordt dan een soort rookkaascracker, waar ik eiersalade opsmeer. Dan heb ik de hele ochtend geen trek.”
Snack: “Eet wat je normaal op je brood zou doen. Zoals een plakje kaas of ham uit het vuistje. Alle groenten mag je eten, dus eet gerust snoeptomaatjes of komkommer.”
Lunch: “In de middag kun je koolhydraatarm brood eten, een volkorencracker met beleg of een salade.”
Diner: “Rijst en pasta zijn funest, maar peulvruchten mogen wel. Eet genoeg groente met een lekker stuk vlees (niet te klein). Vegetariërs eten gewoon een vleesvervanger.”
