We kopen vaker vleesvervangers, proberen groener te reizen en scheiden ons afval. Ook onze huizen richten we liefst steeds duurzamer in. Christel van Bragt, van het gifvrije verfmerk Amazona, juicht deze ontwikkeling toe. “Kiezen voor natuurlijke verf is belangrijk voor het milieu én je gezondheid.”
Op een druilerige dinsdag stappen we uit bij bushalte Zonnestraal in Hilversum. In de verte zien we het futuristische gebouw waar we moeten zijn. Het oude sanatorium is in de bosrijke omgeving niet te missen door de kleuren – wit en lichtblauw – en het unieke, hoekige design. Via een kruip-door-sluip-doorroute vind ik het kantoor van Christel van Bragt. “Wat een mooie plek hé?”, zegt ze zodra we binnenstappen. “Zeven jaar geleden liep ik langs dit gebouw en dacht: hier ga ik ooit werken. Het is nog gelukt ook!” De kleine ruimte heeft ze kien ingericht. Er staat een houten tafel gevuld met papier en kleurstalen en een kast bomvol potten verf en woontijdschriften. Wat ook opvalt is de lichtgele kleur op de muur. “Omdat het een typische kleur van Jan Duiker is, de architect van dit gebouw, mag ik de muren niet verven”, legt Christel uit. “Dat is natuurlijk best gek voor iemand met een eigen verflijn, daarom heb ik het kleurenpalet van Duiker opgenomen in mijn collectie.”
Gif in een pot
Zodra we gaan zitten, stellen we meteen de belangrijkste vraag: “Waarom is gifvrije verf beter voor mens en milieu?” Christel zet een pot verf op tafel en legt uit: “Omdat in deze verf geen giftige stoffen zitten, is hij beter voor het milieu en je leefomgeving. Als je huis volstaat met producten met weekmakers en materialen die gif uitdampen, dan word je daar niet fitter door. Ik vind het dan ook onbegrijpelijk dat mensen zomaar een paar potten verf uit het schap grissen.” Het gif in de pot opsporen doe je volgens Christel door te letten op het woord VOC/VOS “Kijk, hier staat het”, de verfmaker wijst naar een piepklein woordje op het etiket. “VOC staat voor ‘vluchtige organische stoffen’ en is het oplosmiddel van verf. Hoe minder het in de verf zit, hoe natuurlijker het is. Nu voegen wij helemaal geen vluchtige organische stoffen toe aan onze verf. Vanuit de warenwet is het echter verplicht om VOC op het etiket op te nemen en dus vermelden we dat er minder dan een gram per pot in zit. Bijna niets dus. Daarnaast gebruiken we alleen natuurlijke pigmenten en bindmiddelen, waardoor de verf honderd procent ecologisch en dus volledig biologisch afbreekbaar is.”
Talent voor kleur
Als we Christel vragen hoe ze op het idee kwam voor een eigen verfcollectie, brandt ze enthousiast los. “Op mijn zestiende wilde ik binnenhuisarchitect worden, maar mijn ouders vonden dat geen goed idee. Dan zou ik naar de kunstacademie moeten met allemaal vrije vogels. Dus koos ik voor een communicatieopleiding en werkte ik daarna een tijd als manager van een doe-het-zelfketen. Toen ik een huis kocht en inspiratie opdeed in een aantal interieurbladen, begon het weer te kriebelen.”
Christel startte met de opleiding interieurstyling en herontdekte daar haar passie voor kleur. “Ik wist meteen welke kleur een ruimte nodig had. Ook ging het mij makkelijk af om de vertaalslag te maken van een klein kleurenstaaltje naar een hele muur. Toen ik de kleuren die ik zocht vaak niet kon vinden en er veel leveringsproblemen waren, ontstond het idee voor een eigen verflijn. Na mijn opleiding dacht ik: nu ga ik het zelf doen.” Maar van een passie voor kleur naar een passie voor gifvrije verf is het nog een hele stap. Hoe kwam ze op het punt waar ze nu staat? “Met een flinke U-bocht”, lacht Christel. “Ik had direct een kleurenpalet in mijn hoofd en wist dat ik heel matte verf wilde maken. Na lang speuren en ontzettend veel mensen bellen, vond ik een geschikte producent. Maar toen kwam de tegenvaller: ik kon om allerlei redenen niet werken met het contract dat me werd aangeboden. Ik was weer terug bij af.” Toch liet Christel haar droom niet varen. Ze zocht driftig naar een nieuwe producent. “Op een gegeven moment had ik iemand aan de telefoon waar ik een goed gevoel bij had. De grote bonus was dat deze producent ecologische krijtverf kon maken. Het pakte dus eigenlijk alleen maar beter uit.”
Gifvrije verf te koop
Zo rolde vijftien jaar geleden Christels eerst pot gifvrije verf uit de fabriek, in een tijd dat gifvrije verf nog nieuwer dan nieuw was. “Mijn verfmerk van de grond krijgen was zeker niet de makkelijkste weg. Ik heb ontzettend moeten knokken”, vertelt ze eerlijk. Dat haar verfmerk de naam ‘Amazona’ heeft, is daarom mooi symbolisch. “Na mijn studie woonde ik een halfjaar in Spanje en ik wilde een Spaanse naam die je ook op zijn Hollands kunt uitspreken. ‘Amazona’ betekent dappere, strijdbare vrouw. Daar blijf ik inspiratie uit halen.”
Inmiddels is Christels krijtverf op ruim twintig plekken in Nederland te koop en ligt het ook in Duitsland en België in de winkel. “Ik had eigenlijk verwacht dat het veel eerder zou aanslaan. Kiezen voor natuurlijke verf is namelijk niet alleen belangrijk voor het milieu, maar ook voor je gezondheid. Waar wachten mensen nog op. Veel mensen zeggen: ‘Wat een fantastisch idee!’ Maar ondertussen kiezen ze wel gewoon voor latexverf. Daarnaast zijn er nog veel misverstanden over natuurlijke verf. Zo wordt vaak gedacht dat verf op waterbasis ecologisch is, terwijl dat niet zo is. En ook niet alle krijtverf is honderd procent natuurlijk.” Nog zo’n instinker is de term ecofriendly. “Dat bestaat helemaal niet. Verf is óf ecologisch óf niet”, legt Christel uit.
Pruttelproces
Ondertussen haalt Christel een schilderijlijst – geverfd met haar eigen krijtverf – uit de kast. In de lijst zit een kleurenkaart met twaalf verschillende kleuren met passende namen; van Mandarine tot Duifgrijs. “Ik ben begonnen met deze twaalf basiskleuren. In het interieur zag ik of een groep bruintinten of een groep grijstinten terugkomen. Bij deze tinten heb ik een aantal accentkleuren bedacht. Later zijn hier vier pasteltinten en het kleurenpalet van architect Jan Duiker bijgekomen.”
Het bedenken van de kleuren noemt Christel een ‘pruttelproces’: “Ik werk intuïtief. Ik ga niet eindeloos met een kleurenwiel aan de slag en gebruik ook niet allerlei theorieën uit de kleurenleer. Mijn inspiratie doe ik op bij een vakbeurs in Parijs, een museum of in woontijdschriften. Op den duur begint er dan wat te borrelen en ontstaat er een idee waar ik iets mee wil doen.” Het is dan ook geen verrassing dat het mengen van de kleuren Christels favoriete onderdeel van het maakproces is. “Wil ik mijn kleurenpalet uitbreiden, dan neem ik mijn moodboard mee naar de fabriek. Samen met de kleurmeesters meng ik de kleuren. We beginnen altijd met een witte basisverf waar vloeibare, natuurlijke pigmenten aan toegevoegd worden. Deze pigmenten zijn heel primair van kleur en worden met grote mixers door de verf gemengd. Tijdens het mengen neem ik een aantal keer de tijd om de verf te testen. Ik verf het op speciaal papier, laat het drogen in de droogkast en kijk in verschillend licht of het is zoals ik het in mijn hoofd heb. Soms moet er net een beetje minder geel of meer rood in”, vertelt de kleurenexpert. “Langzaam de kleur zien ontstaan die ik in gedachte had geeft enorme voldoening.”
Onderbewustzijn
Christel vertelt dat verf voor haar meer is dan alleen een manier om een ruimte sfeer te geven: “Ik werk vanuit de filosofie van een healing environment. Ik geloof dat je omgeving bepalend is voor hoe je je voelt. Kleuren, geuren, materialen en licht werken allemaal door op je onderbewustzijn”, vertelt ze levendig. Christel kwam met dit principe in aanraking tijdens een bijzondere klus als interieurstylist. Het Tergooi-ziekenhuis in Hilversum vroeg haar de verloskamers te restylen. “Ik heb toen veel nagedacht over wat een ruimte met je doet. De verloskamers zijn ruimtes waar het geluk wordt gedeeld, maar ook verdriet als een bevalling niet goed gaat. Ik vond het belangrijk om erbij stil te staan wat je dan nodig hebt. Tijdens een literatuuronderzoek stuitte ik op de term healing environment en wist meteen: dit is wie ik ben en wat ik als verfmaker en interieurstylist doe.”
Volg ons ook op Instagram, Facebook en TikTok. Meer Gezondnu? Neem dan een kijkje in het magazine en schrijf je in voor de nieuwsbrief.