Zon, zee en strand: het zijn de ideale ingrediënten voor een zorgeloze vakantie. Maar zelfs als je op vakantie bent is een goede voorbereiding geen overbodige luxe. Vakantiekwalen liggen op de loer! gezondNU geeft tips hoe je de meest voorkomende kwalen voorkomt.
1. Ga verstandig om met de warmte
Als zonaanbidder wil je op vakantie natuurlijk van elke zonnestraal genieten, maar je lichaam wil wat anders. Je kunt flink verbranden (au!), maar heb je weleens stilgestaan bij een zonnesteek? Die heb je sneller te pakken dan je denkt. Bij een zonnesteek raakt je lichaamstemperatuur ontregeld doordat je te lang onbeschermd met je hoofd en nek in de zon hebt gezeten en te weinig vocht binnen hebt gekregen. Je lichaam is dan niet meer in staat om de warmte kwijt te raken, waardoor je lichaamstemperatuur stijgt. Een rode huid, hoofdpijn, duizeligheid, koorts, misselijkheid en spierkrampen kunnen wijzen op een zonnesteek. Ook zonder de zon op je huid kan de warmte je te veel worden. We spreken dan van een hitteslag of hitteberoerte, te herkennen aan een hoge lichaamstemperatuur, vermoeidheid, verward zijn en niet meer zweten. Dit kun je oplopen als je te lang in een te warme omgeving bent en daardoor veel vocht verliest. Denk aan een auto die pal in de zon staat.
Tips: Voorkom een zonnesteek door voldoende te drinken, een hoed te dragen en niet te lang in de zon te zitten. Draag het liefst katoenen kleding, blijf uit de buurt van warme ruimtes en zoek zoveel mogelijk de verkoeling op. En misschien wel het belangrijkste: gebruik je verstand en doe rustig aan.
2. Pas op met stilstaand water, ook in de douche
Denk twee keer na voordat je een verkoelende duik neemt in een meertje met stilstaand water. Blauwalg en botulisme komen veel voor in ondiep water. Op zwemwater.nl kun je bekijken waar je in Nederland veilig kunt zwemmen in natuurwater. In het buitenland kun je gerust een duik nemen in de zee. In stilstaand water van 25 tot 50 graden kan de legionellabacterie zich ontwikkelen, daar kun je flink ziek van worden. Als je met deze bacterie in aanraking komt, kun je een ernstige longontsteking krijgen, gaan overgeven of erge hoofdpijn, spierpijn en koorts krijgen. Let ook vooral op met douchen en het drinken van leidingwater in het buitenland. Ook hierin kunnen deze en andere bacteriën zich ontwikkelen.
Tips: Laat het water uit de kraan en de douche waar je gebruik van maakt een tijdje stromen. Het is verstandig om alleen water uit flessen te drinken en dit water ook te gebruiken om je tanden te poetsen of je contactlenzen mee schoon te maken. Denk ook aan de ijsblokjes in je drankje, fruit, rauwe groente en salades. Groente en fruit worden vaak met kraanwater gewassen.
3. Matig met alcohol
De hele dag een alcoholisch drankje in je hand geeft je misschien het ultieme vakantiegevoel, maar slim is het niet. Hoe meer alcohol je drinkt, hoe sneller de kans dat je uitdroogt. Alcohol werkt namelijk vochtafdrijvend. Uitdroging kun je herkennen aan een slap gevoel, misselijkheid, duizeligheid en donkergekleurde urine. Hevige diarree, overgeven en veel zweten kunnen er ook voor zorgen dat je uitgedroogd raakt. Als daar sprake van is, is het slim om zakjes ORS, een mengsel van zouten en druivensuiker, bij de hand te hebben.
Tips: Drink twee á drie liter bij warm weer, ook als je geen dorst hebt en probeer jezelf er continue aan te herinneren. Met warm weer zweet je veel meer en daarom is het belangrijk om voldoende te blijven drinken. Gebruik deze tips om meer water drinken makkelijker te maken.
4. Let extra op je hygiëne
Op je vakantieadres kan het een stuk minder hygiënisch zijn dan je denkt. De kans op een voedselinfectie is dan ook veel groter. Vooral in warme landen komt dit voor omdat voedsel vaak te lang en te warm bewaard wordt. Bacteriën, zoals E. coli, salmonella en campylobacte, houden erg van zomerse temperaturen. De cijfers liegen er niet om: zo’n 700.000 keer per jaar wordt een Nederlander ziek door een voedselinfectie, met diarree, braken en misselijkheid als gevolg. Opletten dus! Wist je dat je zelfs hepatitis A kunt oplopen door je eten? Dit komt veel voor op verre vakantiebestemmingen, maar ook in Griekenland, Turkije en Egypte. Het is slim om je hiervoor in te enten.
Tips: Was altijd je handen voordat je gaat eten en na een toiletbezoek. Zorg dat je altijd zeep of desinfecterende gel bij de hand hebt. In het buitenland is dat niet overal vanzelfsprekend. Ga je uiteten? Kijk dan waar de locals eten. Probeer zelf ook zo lokaal mogelijk te eten. Geen pizza in Turkije of gyros in Spanje. Met vlees moet je altijd extra voorzichtig zijn, controleer dus of het goed doorbakken is. Pas op met producten die verkocht worden langs de weg: wie weet heeft het uren in de zon gelegen. Voor wie zelf boodschappen doet is het belangrijk om gekoelde producten ook écht gekoeld te bewaren. Bij twijfel: weggooien.
5. Bescherm jezelf tegen insecten
De meest voorkomende en het meest gehate insect is natuurlijk de mug. Ook vlooien, wespen, dazen, bijen, mieren, teken en steekvliegen kunnen je behoorlijk wat ellende bezorgen op vakantie. En op tropische bestemmingen kun je er zelf ziektes door oplopen. Verdiep je dus goed in je vakantiebestemming en de insecten die voor risico’s kunnen zorgen. Laat je inenten als dit aangeraden wordt, bijvoorbeeld omdat de malariamug veel voorkomt in het land. Teken komen overal voor maar zitten vooral in hoog, schaduwrijk gras en in dode bladeren bij bomen en struiken. Het is een goed idee om daar rekening mee te houden, een tekentang in je tas is dan ook geen overbodige luxe.
Tips: Trek ’s avonds en als je bijvoorbeeld door een natuurgebied wandelt kleding aan die je armen en benen bedekken. Gebruik een insectenwerend middel met DEET als je veel last hebt van muggen of teken. Dan ben je gemiddeld zo’n zes uur beschermd tegen insecten. Let ook op met zoete drankjes, parfum en andere zoete middeltjes: dit trekt veel ongedierte aan.
