Kortademigheid, hoesten een loopneus. Mensen met astma weten het als geen ander: astma kan veel klachten geven. En die klachten kunnen worden uitgelokt of verergerd door infecties aan de luchtwegen. Maar werkt het ook andersom: maakt astma je gevoeliger voor een verkoudheidsvirus? Longarts René Jonkers neemt ons mee naar de luchtwegen.
Ruim 400 duizend mensen hebben last van astma in Nederland. Zij hebben een ontsteking aan de longen, die door verschillende prikkels allerlei klachten kan geven. Astma zorgt voor een overgevoeligheid van de luchtwegen. Maar hebben mensen met astma dan ook sneller een verkoudheidsvirus te pakken?
Grotere kans of toch niet?
Om met de deur in huis te vallen: bovenstaande vraag is niet met ja of nee te beantwoorden. Stel, er hangt een verkoudheidsvirus in de lucht en je zet twee mensen naast elkaar. De één heeft astma en de ander niet. Wie het virus sneller oppikt, is nog niet te zeggen. “Je kunt niet stellen dat het gaat om een verhoogde vatbaarheid voor infecties,” vertelt longarts René Jonkers van AMC Amsterdam.
Oorzaak 1: Verminderde afweer
Maar wat als de persoon met astma en diegene zonder astma een verkoudheidsvirus oppikken? Bij wie wordt het sneller een echte infectie? De opruimdienst, ofwel afweer, is bij mensen met astma wel verzwakt, weet Jonkers. “Als mensen met astma een virusinfectie hebben, zijn ze minder goed in staat om dat virus op te ruimen. Dat heeft te maken met een verminderde afweer. Bovendien raakt de astma ontregeld, waardoor een infectie veel meer klachten geeft. Bij iemand met gezonde luchtwegen kan een infectie sneller worden opgeruimd door de afweer en daardoor minimale klachten geven. Hierdoor kan de persoon het niet als een echte infectie ervaren.”
Oorzaak 2: Eiwitten
Bepaalde eiwitten spelen een rol bij de verminderde afweer bij mensen met astma. Jonkers: “Uit sommige onderzoeken blijkt dat mensen met astma in de luchtwegen bepaalde eiwitten minder goed aanmaken als er een virusinfectie aanwezig is. Deze specifieke eiwitten spelen een rol bij het opruimen van virusinfecties. Worden ze minder goed aangemaakt, dan zou dat betekenen dat de infectie zich makkelijker kan verspreiden in de luchtwegen.”
Longontsteking door bacteriële infectie
De relatie tussen astma en verkoudheidsvirussen is bekend onderzoeksterrein. Toch geldt het ook voor andere luchtweginfecties. En behalve virusinfecties, spelen ook bacteriële infecties een rol. Bacteriën kunnen mensen namelijk ook ziek maken. “Onderzoek laat zien dat mensen met astma een groter risico hebben op de meest voorkomende vorm van longontsteking, die wordt veroorzaakt door pneumokokken. Via welke route dit precies loopt, is niet bekend. Bij mensen met COPD is een associatie tussen bepaalde inhalatiemedicijnen en het optreden van bacteriële infecties. Bij mensen met astma kan het ook lopen via medicatie die mensen nemen, maar zeker is dat niet.”
