Het horen van een slechte diagnose kan je leven op zijn kop zetten. Hoe ga je om met het nieuws dat je ziek bent? Hoe geef je het leven opnieuw vorm? Deze acht stappen helpen om de ziekte een plek te geven, de controle te houden en goed met artsen te communiceren.
Een slechte diagnose voelt letterlijk als een klap; je bent uit het veld geslagen. Hoe gaat je leven er vanaf nu uitzien? Het voelt alsof je geen grip meer hebt op je leven. Dat is echter niet zo. Op het verloop van je ziekteproces kun je zelf invloed uitoefenen. Dit stappenplan laat zien wat je kunt doen als je net een slechte diagnose hebt gekregen.
Stap 1. Accepteer de diagnose
Ieder mens is verschillend en zal dan ook anders reageren op een diagnose. Bedenk wat je nodig hebt om de diagnose te accepteren. Bijvoorbeeld:
- Tijd: wees niet te hard voor jezelf en gun jezelf de tijd om het nieuws te verwerken.
- Focus op het proces van genezing: je concentreren op de mogelijkheden geeft rust en maakt de impact van de ziekte kleiner.
- Wees bewust van je emoties en gevoelens : waarom zijn juist deze emoties aanwezig en wat ga je ermee doen? Negeer ze in ieder geval niet!
- Confrontatie: durf de nieuwe situatie onder ogen te zien. Het kan helpen om erover te praten.
- Aanpassing: sta stil bij wat je moet aanpassen in je leven nu de ziekte een grote rol gaat spelen.
- Mentaliteitsverandering: probeer positief te zijn en in mogelijkheden te denken.
Stap 2. Kijk in de spiegel
Na een slechte diagnose lijkt het alsof je een ander mens bent. Sommige mensen zijn letterlijk teleurgesteld in zichzelf. Je moet jezelf weer onder ogen komen; letterlijk. Ga die confrontatie met jezelf aan door in de spiegel te kijken. Dat voelt misschien raar, ongemakkelijk en pijnlijk, maar achteraf zal je je sterker dan ooit voelen en meer energie overhouden om de strijd aan te gaan.
Hoe? Kies voor een rustige omgeving en ga voor de spiegel staan. Spreek uit: ‘Ik houd van mezelf, van elke imperfectie en elk stukje huid dat ik zie.’ Zeg vervolgens: ‘Ik ben ziek. Ik heb…’ Laat dit op je inwerken. Maak vervolgens van ‘Ik ben ziek’: ‘Mijn lichaam is ziek, maar dat bepaalt niet wie ik ben.’ Dit kun je aanvullen met zinnen die jij belangrijk vindt.
Stap 3. Bepaal wie je op de hoogte stelt van je toestand
Aan wie vertel je dat je ziek bent en aan wie niet? Vraag je af wie jij in je omgeving wilt informeren over je toestand en hoe je dat doet. Dat is volledig aan jezelf. Enkele tips:
- Maak een duidelijke indeling van mensen die je op de hoogte wilt stellen. Maak onderscheid in prioriteit en fase.
- Breng betrokkenen regelmatig op de hoogte.
- Besef dat je het recht hebt om ziek te zijn.
Stap 4. Blijf zelf een actieve rol spelen
Door zelf een actieve rol te spelen, behoud je op een gezonde manier de regie over je leven.
- Vraag jezelf af welke verantwoordelijkheden je kunt nemen in deze situatie die voor verlichting kunnen zorgen of kunnen bijdragen aan je herstel.
- Blijf geconcentreerd op wat je kunt doen om bij te dragen aan je herstel of verlichting, hoe klein die bijdrage ook is.
- Kom de afspraken met de specialisten na.
- Geef jezelf of iemand anders niet de schuld van je ziekte. De ziekte zal er niet door verdwijnen.
Stap 5. Zorg voor goed contact met je arts
Je wilt graag dat je in goede handen bent bij je arts en de juiste informatie krijgt. Het is belangrijk om het contact goed te houden. Dit vergt soms wat moeite. Blijf bijvoorbeeld doorvragen als iets niet duidelijk is. Soms werkt het om een onwetende houding aan te nemen, omdat artsen dan geneigd zijn meer uitleg te geven. Lukt het communiceren niet goed, vraag dan iemand om mee te gaan. Die kan ondersteuning geven tijdens de gesprekken. Heb je het gevoel niet meer centraal te staan? Trek dan aan de bel. Je hebt het recht om een andere arts te vragen.
Stap 6. Neem tijd voor ontspanning
Het is belangrijk om te zorgen voor voldoende ontspanning. Juist tijdens periode van ziekte, heb je zeeën van tijd om na te denken over je ziekte. Maar dit zorgt vaak voor piekergedachten, veel spanning en onrealistische gedachten. Voldoende ontspanning is dus noodzakelijk. Zo krijgt je lichaam de ruimte om te herstellen.
- Lig je in het ziekenhuis? Zorg dan voor foto’s en persoonlijke spullen. Een huiselijke sfeer maakt het makkelijker om te ontspannen.
- Probeer jezelf bewust te verzorgen. Neem bijvoorbeeld elke ochtend uitgebreid de tijd voor je lichaamsverzorging.
- Doe ontspanningsoefeningen voor een betere ademhaling en nachtrust.
Stap 7. Wees bewust van wat je nog wel hebt en kunt
Door dankbaar te zijn, waardeer je de kleine dingen in het leven en besef je hoeveel geluk je hebt dat je nog leeft en kunt genieten. Daar kun je veel kracht uithalen. Eigenlijk zou je elke dag even stil moesten staan bij de kleine gelukkige momenten. Waar ben jij dankbaar voor?
Stap 8. Creëer een bucketlist
We hebben allemaal dromen en wensen die ons hart sneller doen kloppen. Wat zou jij nog willen doen voordat je overlijdt? Schrijf ze op en voer ze ook echt uit. Zo ben je niet bezig met de dood maar met het leven en haal je er uit wat er inzit. Het kunnen kleine dingen zijn en grote uitdagingen; alles mag!
Vergeten door te vragen, niet goed geïnformeerd of niet goed begrepen wat de arts bedoelde. Met het boek Zo praat je met je arts overkomt je dit niet meer! »
