Piekeren breidt zich uit als een olievlek, vertelde psycholoog en piekertherapeut Marleen Derks eerder aan Gezondnu. Als je het niet tegengaat, wordt het alleen maar erger. Maar stoppen met piekeren, dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Met deze 5 stappen is het ineens een stuk gemakkelijker om je piekergedachten de baas te zijn.
Piekeren is een vorm van zinloos denken en wordt een probleem als het gebeurt op een manier dat je jezelf constant aan het veroordelen bent of als het je dagelijkse gewoontes beperkt. Maar er is hoop: piekeren is aangeleerd en kun je ook weer afleren.
Stap 1: accepteer je piekergedachte
Het heeft geen zin om jezelf te verbieden ergens over te piekeren. Dat is alsof je zegt: je mag nu niet aan een roze olifant denken. Je gaat er dan juist aan denken. Accepteer dus dat je piekert.
Stap 2: breng je piekergedachte onder de aandacht
Wees je bewust van je piekergedachte. Dan zie je het dat het geen probleem oplost, maar een probleem alleen maar groter maakt. Het is niet realistisch en zorgt er ook niet voor dat je in actie komt. Zet je zorgen op papier, zo kun je ze van een afstand waarnemen. Op deze manier kun je ook de oorzaak achterhalen. Bij piekeren gaat het er vaak om dat er een probleem speelt dat niet direct is opgelost of waar je geen controle over hebt. Je bent bijvoorbeeld met iets bezig waar je weinig invloed op hebt. Vervolgens ga je focussen op wat je niet wilt of wat niet lukt. Je krijgt je hoofd niet leegt, raakt het overzicht kwijt en voelt je gefrustreerd.
Stap 3: ga in gesprek met jezelf
Je innerlijke criticus kun je vergelijken met een klein kind. Deze stem ontstaat in je jeugd en is nooit doorgegroeid tot een volwassen gesprekspartner. Het is belangrijk dat je in gesprek gaat met deze stem, door vragen te stellen als ‘Waar ben je dan bang voor?’ en ‘Wat kan er gebeuren?’, ontdek je waar de criticus bang voor is. Wanneer je ziet wat de angst is, ontdek je dat het een kinderlijke angst is. Hoe vaker je in gesprek gaat, hoe beter je deze ‘kleuter’ gerust kunt stellen. En als je luistert wordt het commentaar steeds volwassener en houdt het op den duur zelfs op
Stap 4: verander van perspectief
Vaak denken we vanuit de ik-persoon, maar probeer de situatie vanuit de verhalende vorm in hij en zij te zien. Op die manier neem je meer afstand en wordt het minder persoonlijk. Denk vervolgens op een andere manier: verander problemen in projecten of mogelijkheden. Ga na wat het probleem is en bedenk wat het probleem kan oplossen. Wees daarin actief én creatief. En: houd het bij de feiten.
Stap 5: leer van de niet-piekeraar
Niet-piekeraars luisteren naar wat hun gevoel ingeeft en gaan niet in op gepieker. Ook visualiseren ze een situatie vooraf positief, dat is een helpende kracht. Veel mensen blinken uit in het opsommen van alles dat verkeerd gaat. Dit veroorzaakt een negatief gedachtenpatroon. Maak daarom een lijst van alle dingen die wel goed gaan en besef wat je hebt. Tel je zegeningen! Het helpt om uit je hoofd te komen en iets praktisch te doen zoals sporten, knuffelen, bakken, een film kijken of de kroeg ingaan.
Tot slot: neem een beslissing. Kies ervoor om het ene te doen en accepteer de gevolgen. Je houdt zo zeeën van tijd over die je kunt besteden aan andere dingen of het verbeteren van de gevolgen van je keuze. Dat klinkt misschien simpeler dan het is, maar maak het zo simpel mogelijk voor jezelf.
Volg ons ook op Instagram, Facebook en TikTok. Meer Gezondnu? Neem dan een kijkje in het magazine en schrijf je in voor de nieuwsbrief.