Mantelzorgers vormen een onmisbare groep mensen in onze samenleving. Maar zorgen voor een ander kan ongemerkt steeds zwaarder worden. Veel mantelzorgers raken dan ook overbelast. Ze slapen slecht, kunnen zich moeilijk concentreren en hebben vaak hoofdpijn en hartkloppingen. Hoe blijf je op de been als mantelzorger?
Behalve onmisbaar is de groep mantelzorgers ook groot: Nederland telt ruim vier miljoen mensen die onbetaalde zorg verlenen aan mensen met fysieke, verstandelijke of psychische beperkingen. In het geval van dementerenden zijn het vaak de kinderen of partners die de mantelzorg verlenen. Maar een probleem dat altijd op de loer ligt is overbelasting. Om dat te voorkomen geven wij je een stappenplan:
Stap 1: Ontdek of jij overbelast bent
De eerste stap is ontdekken of je eigenlijk al te ver bent gegaan. Vul achter elke stelling ‘ja’ of ‘nee’ in om te ontdekken of je overbelast bent:
- Mijn nachtrust is verstoord.
- Hem of haar helpen kost me nogal wat moeite en tijd.
- Ik vind het lichamelijk zwaar.
- Het beperkt me in andere dingen die ik wil doen.
- Ik heb mijn dagelijkse manier van doen aan moeten passen.
- Ik heb mijn plannen moeten wijzigen.
- Er zijn andere zaken waar ik te weinig tijd voor heb.
- Emotioneel gedragen we ons anders naar elkaar dan vroeger.
- Het gedrag van degene voor wie ik zorg, maakt me soms van streek.
- Het is pijnlijk om te zien dat hij/zij een andere persoon is geworden.
- Ik heb mijn werk aan moeten passen aan deze situatie.
- Ik word geheel door deze situatie in beslag genomen.
- Ik leef onder financiële druk.
*Bij zeven keer of meer ‘ja’ ben je overbelast.
Stap 2: Sta stil bij het probleem
Of je nou overbelast bent of niet. Het is goed om te weten waar het probleem zit. Vind je het moeilijk om grenzen te stellen, omdat je zo graag wilt helpen? Of vind je het lastig om met anderen te communiceren? Misschien weet je te weinig over de ziekte waar je mee te maken hebt, waardoor je niet weet hoe je ermee om moet gaan. Praat er eens over met een vriendin of familielid, vaak lucht dat op. Misschien komen jullie samen tot een oplossing. Als je echt overbelast bent, kun je naar de huisarts of Steunpunt mantelzorg in je gemeente gaan.
Stap 3: Praat met je familie
Zoals je in stap twee kunt lezen, is het belangrijk om met familie te praten. Het is geen probleem om af en toe een klusje voor je ouders te doen die ze zelf niet meer kunnen. Meteen een goed moment om bij te kletsen. Mantelzorg is daarentegen een zware taak, vooral als het langdurig wordt. Je wil graag helpen en dat gebeurt dan vooral in je vrije tijd. Op een gegeven moment ben je met alles bezig, behalve jezelf. Door de taken in de familie te verdelen, houdt iedereen genoeg vrije tijd. Vergeet elkaar niet op de hoogte te houden, dat maakt het een stuk makkelijker.
Stap 4: Besef dat je geen verpleegkundige bent
Communicatie tussen de thuiszorg en mantelzorger loopt niet altijd vlekkeloos. Weet wie er over de vloer komt en praat met de professionele verzorger. Je kan bij hen niet alleen voor vragen over de ziekte terecht, maar je kunt gelijk aangeven welke taken jij als mantelzorger niet kan doen.
Stap 5: Neem meer tijd voor jezelf
Nadat je met je familie hebt overlegd over de verdeling van de zorgtaken, kun je meer tijd voor jezelf nemen. Geniet eens in de sauna of blijf de hele dag op de bank hangen. Doe in ieder geval iets dat jij leuk vindt! Deze dag is speciaal voor jou. Als je geen familie in de buurt hebt, zijn er natuurlijk andere opties. Er zijn veel verenigingen en organisaties, zoals het Rode Kruis, die jouw taken een dag of een week van je overnemen. Zo kan niet alleen jij iets leuks doen, maar heeft de ander ook een dagje uit. In sommige gevallen worden die plekken zelfs vergoed door de aanvullende verzekering. Het is écht geen schande om eens in de zoveel tijd voor jezelf te kiezen.
Meer weten over mantelzorg lees je op de website van MantelzorgNL.
