Reageer je soms prikkelbaarder dan je zelf zou willen? En vraag je je weleens af waarom je steeds opnieuw dezelfde discussie met je partner voert? Dan heeft het zin om beter te leren mentaliseren. Zonder deze vaardigheid lopen relaties namelijk compleet in de soep.
Stel dat je na een lange dag thuiskomt en je partner zit met een verdrietig gezicht op de bank. Je vraagt je dan automatisch af wat er aan de hand is en of je misschien zelf iets hebt gedaan. Spring je uit je vel door een kleine ergernis – dopje niet op de tandpasta, vuilniszak die niet buiten staat – dan kun je je afvragen waar die reactie vandaan komt. Heb je een moeilijke dag gehad op je werk? Ben je moe? Of…? In beide situaties ben je onbewust aan het mentaliseren. Iets wat we allemaal doen, dag in dag uit.
Het recept voor ruzie
Mentaliseren is een ingewikkeld begrip voor een belangrijk en heel natuurlijk proces dat we allemaal kennen. Het betekent dat we ons gedrag en dat van anderen proberen te begrijpen vanuit datgene wat mogelijk achter dat gedrag zou kunnen liggen. Denk aan iemands behoefte, zijn of haar bedoeling, de gevoelens of verwachting van waaruit jijzelf of anderen iets doen. Je kijkt dus niet alleen naar wat de ander doet, maar probeert ook de achtergrond ervan te begrijpen. Het lastige is alleen dat iedereen weleens vervalt in ineffectief mentaliseren. Op zulke momenten interpreteren we gedrag te snel, zonder dat we ons bewust zijn van het feit dat het ook ‘maar’ een interpretatie is. We gaan ervan uit dat wat we zien en denken ‘waar’ is. Zo vallen we terug op automatische aannamens waarmee we de plank compleet misslaan. Het recept voor wrijving, ergernissen en ruzies.
Mentaliseren versterkt relaties
Geven we meer aandacht aan onze eigen gevoelens, behoeftes, bedoelingen en aan die van anderen, dan is veel winst te behalen. Niet alleen kunnen we elkaar en onszelf dan beter begrijpen, maar relaties verlopen ook prettiger. Dat geldt voor relaties met ouders, partners, kinderen, maar ook het contact met vrienden, collega’s of cliënten. Want sta je stil bij de gedachten gevoelens van jezelf én die van de ander, dan zijn misverstanden te voorkomen en relaties te versterken. En dat door alleen maar bewuster te zijn van een hele basale vaardigheid.
Wil je beter leren mentaliseren? Het boek De kracht van mentaliseren staat vol tips en praktische voorbeelden.
Volg ons ook op Instagram, Facebook en TikTok. Ook leuk: neem een kijkje in het magazine en schrijf je in voor de nieuwsbrief.
