Brood, pasta, aardappelen. Ze belanden vaak niet meer in ons boodschappenmandje. Waarom niet? Deze voedingsmiddelen bevatten veel koolhydraten en daar lopen we liever met een grote boog omheen. Ze zouden je dik en ongezond maken. Er heerst een soort van koolhydraten-angst in Nederland. Is die angst terecht? Zijn koolhydraten echt slecht voor je? Wat doen ze met je lichaam?
Wat gebeurt er als koolhydraten je lichaam bereiken? Ze worden omgezet in glucose, dat vervolgens via het bloed in onze cellen terechtkomt. Alle koolhydraten verhogen ons bloedsuikergehalte, maar dat doen ze niet allemaal even snel. Je hebt snelle en langzame koolhydraten. Hoe langzamer je bloedsuiker stijgt, hoe beter. Want als je bloedsuiker snel stijgt en daarna weer snel daalt, krijg je veel pieken in je suikerspiegel. En dat is niet goed.
Energiebron
Het is belangrijk dat je die koolhydraten niet helemaal van het menu streept. Ons lichaam heeft ze nodig. Ze vormen namelijk een belangrijke bron van energie. Vooral onze hersenen en spieren kunnen ze goed gebruiken! Na het sporten is het bijvoorbeeld heel belangrijk om extra koolhydraten te eten, zodat je spieren sneller herstellen. Daarnaast heb je ze nodig voor het zuurstoftransport naar je weefsels en je hersenen. Bij gebrek aan energie gaat je lichaam spieren verbranden. Je voelt je dan slap en je verbranding vertraagt.
Geen dikmakers
Veel vrouwen eten geen brood en pasta meer. Immers, de kilo’s vliegen eraan als je koolhydraten eet, toch? Fabel! Alleen als je dagelijks meer koolhydraten eet dan je verbruikt, klopt dit. Koolhydraten worden afgebroken tot glucose. Dat dient als brandstof. Als je er dus niet te veel van eet en wel genoeg beweegt, hoeft dat geen invloed te hebben op je gewicht. Het gaat om het vinden van de juiste balans!
Langzame koolhydraten
Langzame koolhydraten, ook wel meervoudig of complex genoemd, vertragen de opname van glucose en zorgen voor een stabiele bloedsuikerspiegel. Een constante bloedsuikerspiegel zorgt dat je energieniveau stabiel blijft waardoor je je fitter voelt! Voedingsmiddelen met langzame koolhydraten zijn havermout, de meeste groente, fruit, peulvruchten en alles van volkorenmeel. Deze voeding bevat vaak ook veel voedingsvezels en dat is nog eens extra gezond. Vezels verminderen de bloedsuikerpieken en geven snel en lang een verzadigd gevoel. Gevolg: minder snacken tussendoor!
Snelle koolhydraten
Het tegenovergestelde van langzame koolhydraten zijn – juist ja – snelle koolhydraten. Misschien ken jij ze als simpele of enkelvoudige koolhydraten. Deze verhogen je bloedsuikergehalte in een flink tempo. Je lichaam reageert daarop door snel insuline aan te maken, waardoor de bloedsuikerspiegel weer daalt. Ofwel, er ontstaat een jojo-effect. Voedingsmiddelen met snelle koolhydraten zijn bijvoorbeeld suiker, aardappelen, maïs, en alles van witmeel. De meeste mensen eten te veel van dit soort koolhydraten.
Ontrafelen
Een handige truc om erachter te komen of iets snelle of langzame koolhydraten bevat, is door te kijken naar de glykemische index. Een hoge index betekent dat er veel snelle koolhydraten in zitten. Een lage index duidt op veel langzame koolhydraten. Maar de glykemische index van een voedingsmiddel kan verschillen per moment. Factoren zoals de rijpheid van een vrucht, hoe klein het is gesneden en de temperatuur van de voeding spelen allemaal een rol.
Balans
Let er dus op bij het vullen van je winkelmandje of je vooral snelle of langzame koolhydraten in je mandje stopt. Vervang waar mogelijk snelle koolhydraten (witte pasta) door langzame koolhydraten (volkoren pasta). Zorg voor een goede balans en volop variatie.
Heb je een allergie, intolerantie of chronische aandoening, dan kan het soms wél goed zijn om op te passen met koolhydraten of ze (bijna) helemaal uit je voedingspatroon te halen. Het is altijd verstandig om dit te overleggen met een voedingskundige.
Volg ons ook op Instagram, Facebook en TikTok. Meer Gezondnu? Neem dan een kijkje in het magazine en schrijf je in voor de nieuwsbrief.
