Depressie, faalangst of gedachten aan zelfdoding; het is belangrijk om over dat soort psychische problemen te praten. Maar wie een puber is, zwijgt liever in alle talen over psychische problemen. En dat kan anders, stelt Elisavièta. “Er lopen veel jongeren rond met iets wat je gewoon niet ziet aan de buitenkant.”
Fonds Psychische Gezondheid en Diversion startten het scholenproject YOUNG MIND Academy. Jongeren komen in de klas vertellen over hun eigen psychische problemen óf die van iemand in hun naaste omgeving. Elisavièta is zo’n ‘peer educator’ en trainer bij Diversion; zij had zelf te maken met depressie in haar omgeving en helpt nu met haar eigen ervaringen jongeren met soortgelijke problemen. “Als je van iemand houdt en diegene heeft verdriet, dan voel je dat zelf ook.”
Wat heb je zelf meegemaakt?
“In mijn directe omgeving worstelden mensen met depressie, schizofrenie en faalangst. Als je van iemand houdt en je ziet dat, voel je zelf ook verdriet. Je bent dus eigenlijk constant bezig met de gevoelens van die ander. En dan kan dat ook invloed hebben op je eigen humeur, bui en gemoedstoestand. Als je bijvoorbeeld thuis veel stress ervaart als kind, dan neem je die stress gewoon mee naar school. En dat heeft dan weer direct invloed op de mensen waar je veel mee omgaat.”
Wat is het effect in de klas?
“Als diegene die de les geeft iets los kan maken, echt tot de kern komt, zie je dat andere jongeren ook met dingen zitten. Ze herkennen zich in elkaars verhalen en ervaringen. Omdat je dingen bespreekbaar maakt, blijven jongeren er niet zelf mee rondlopen. Dat deed ik zelf destijds wel. Ik had het gevoel dat ik mijn problemen bij niemand kwijt kon. Wanneer het in de klas besproken wordt en je er niet omheen kunt, vind ik dat een mooie ervaring om mee te geven.”
Wat is je belangrijkste advies aan jongeren met psychische problemen?
“Maak het jezelf niet te zwaar. Als je verdriet, angst of stress voelt, kan dat heel zwaar voelen. Door het niet te uiten, stapelt het op. Creëer bewust een uitlaatklep voor jezelf. Voor de een is dat erover praten, voor de ander tekenen, dansen, theater, zwemmen of sporten. Op welke manier dan ook, het is nodig om de druk een beetje van de ketel te halen.”
Denk jij dat als je op die leeftijd benaderd was, zoals YOUNG MIND Academy nu doet, je leven anders gelopen was?
“Ik denk dat als ik de kans had gehad om meer van mezelf te laten zien, ik me misschien wat minder alleen had gevoeld op school. Ik merkte aan niemand dat er bij hen ook dingen speelden. Dat was wel een eye-opener toen ik voor het eerst peer educator was. Dat er zoveel jongeren, eigenlijk iedereen wel, met iets rondlopen. Dat zie je gewoon niet aan de buitenkant! En er wordt ook niet over gepraat. Nu voel ik me meer verbonden met mensen, want je weet dat er meer achter zit dan je ziet.”
Driekwart van de psychische klachten begint voor het 25e levensjaar. Fonds Psychische Gezondheid en Diversion proberen psychische problemen bij jongeren vroegtijdig te signaleren en hierdoor ernstiger problemen te voorkomen. Met het scholenproject YOUNG MIND Academy worden scholieren en studenten op het vmbo en mbo bezocht. Met behulp van peer educators, leeftijdsgenoten die zelf of in hun omgeving te maken hebben gehad met psychische problemen, wordt er een veilige sfeer gecreëerd om verhalen met elkaar te delen. Jongeren durven hierna sneller hulp te zoeken.
Ga naar www.youngmindacademy.nl en zie hoe jij kunt helpen!
