Een fit lijf krijg je niet alleen met wat je in je mond stopt. Ook hoe je eten wordt verteerd, is belangrijk. Volgens sommigen zelfs nog belangrijker dan wat je eet. Als je een opgeblazen gevoel hebt, niet naar de wc kunt of andere wc-ellende ervaart, gaat die spijsvertering ineens elke minuut van je dag beheersen. Met deze geheimen verminder je de kans op problemen.
Je stopt iets in je mond en dat is dat? Nee. Onze spijsvertering is een ingenieuze fabriek die voedsel afbreekt tot kleine brokjes, ze bewerkt met allerlei enzymen en sappen en in de darm omzet tot waardevolle stoffen. Heel bijzonder, maar ook kwetsbaar. Want als je spijsvertering niet werkt zoals het hoort, dan heeft dat effect op je hele lijf. Je krijgt klachten, voelt je opgeblazen en kunt zelfs ziek worden. Andersom geldt ook: een goede spijsvertering verbetert je gezondheid. Kijk daarom de kunst af van mensen met een goede spijsvertering:
1. Kauwen, heel goed kauwen
Chew on it! Zeker doen. Door op iedere hap goed te kauwen, kunnen de spijsverteringsenzymen in je speeksel beter hun werk doen. Verdeel als het even kan ook je dagelijkse maaltijden over zes eetmomenten. Zo hoeft je spijsverteringstelsel niet steeds een enorme hoeveelheid te verstouwen en verloopt je spijsvertering makkelijker en soepeler.
2. Koude pasta en aardappelen eten
Pasta en aardappelen zitten vol koolhydraten en kregen om die reden de laatste jaren een negatief imago. Onterecht! Als je pasta kookt, breekt het zetmeel af tot gewoon zetmeel. Maar als je de aardappelen of pasta laat afkoelen, gebeurt er iets wonderlijks: het zetmeel wordt resistent. De enzymen in je dunne darm kunnen het niet meer goed afbreken en sluizen de koude pasta en aardappels deels onverteerd door naar je dikke darm. Daar vieren je bacteriën een feestje: zij zijn juist dol op deze zetmeeldeeltjes. Het resultaat: een ultragezonde darmflora. Gooi je overgebleven pasta en aardappelen dus nooit, nooit weg. Je darmbacteriën lusten er tijdens de lunch wel pap van.
3. Met stokjes eten
Lang … zaam … eten … en … heel … goed … kauwen – echt, je doet je darmen er een groot plezier mee. Maar zeg nu zelf: doe je dat echt? Ben jij een anonieme schrokker? Koop stokjes, daarmee eet je vanzelf kleine hapjes. Of kijk eens goed naar hoe je je vork gebruikt. Gebruik je hem als een soort lepel (je schuift je eten erop en schuift daarna zoveel mogelijk eten tegelijk naar binnen)? Of gebruik je hem als prikker, zoals een vork bedoeld is. Nou, je weet zelf wel wat gezonder is.
4. Ontbijten, lunchen en dineren met vezels
’s Nachts staat je spijsvertering op een laag pitje. Door iedere ochtend te eten, breng je je darmen in beweging en je spijsvertering dus ook. Maar alleen ontbijten met een bakje yoghurt en een eitje is lekker, maar ook vezelarm. Stop altijd fruit, noten en zaden in je ontbijt (vezels!), eet volkorengranen bij je lunch en ontbijt (vezels!) en eet ’s avonds veel groente en als het even kan peulvruchten (vezels!). Weet dat in zwaardere groentes zoals broccoli en kool meer voedingsvezels zitten dan in lichtere groentes zoals sla en spinazie.
5. Je darmbacteriën verwennen
In je darmen wonen goede en slechte bacteriën, dat weten we. Met junkfood, suiker en eiwitrijk eten, voed je vooral de slechte bacteriën. Die verzwakken de darmwand en zo kunnen schadelijke stoffen het lichaam in lekken en narigheid veroorzaken. Bij mensen die te zwaar zijn, is zelfs aangetoond dat zij een andere darmpopulatie hebben dan mensen met een gezond gewicht. Het lijkt erop dat ook slechte darmbacteriën overgewicht veroorzaken en in stand houden. Met vezels voed je dus de goede bacteriën in je darmen. Ze houden het darmslijmvlies sterk, zetten vezels om in energie en verbeteren de darmwerking.
6. Gefermenteerde producten eten
Gefermenteerde producten – je darm is er dol op. Drink kefir en karnemelk. Eet augurken, zuurkool, olijven en zilveruitjes. Zuur bevordert de spijsvertering omdat het fermentatieproces het voedsel als het ware heeft voorverteerd. Daardoor kan je lichaam makkelijker alle essentiële voedingsstoffen opnemen.
7. Met mate bewegen
Lichaamsbeweging stimuleert een gezonde darmwerking, maar sport niet té intensief. Zwaar sporten staat gelijk aan extreme stress en dat is slecht voor je spijsvertering. Niet voor niets hebben topsporters vaak diarree of andere spijsverteringsproblemen. Zo zorg je stapje voor stapje voor meer beweging.
8. Beter naar je darmen luisteren
Wie een betere spijsvertering wil, moet goed luisteren naar zijn of haar darmen. Aandrang? Ga direct naar de wc. Hoe langer poep in je darmen blijft, hoe meer ongunstige stoffen je bacteriën produceren. Zit je eenmaal op de wc? Probeer ontspannen rechtop te zitten; de darm kan zich dan makkelijker legen. Veel mensen kunnen beter poepen met een klein krukje onder hun voeten, omdat je in een meer hurkende houding zit.
9. Niet te veel rauwkost eten
Supergezond, zo’n grote maaltijdsalade. Toch? Ja; rauwkost als sla, ui, tomaat, wortel, paprika, leveren vezels, vitamines en bevatten weinig calorieën (als je ten minste niet uitschiet met de dressing). Niets mis mee. Behalve wanneer je darmen niet echt toegerust zijn voor zo’n grote hoeveelheid groenvoer. En niet elk mens is gemaakt voor zoveel groen in een keer. Het gevolg: gisting in je darmen. Je voelt je opgeblazen en moet veel winden laten. Herkenbaar? Blijf die salades eten, maar maak de porties kleiner en kauw elke hap goed voor je doorslikt. De vertering van koolhydraten, waar rauwkost grotendeels uit bestaat, begint al in je mond.
10. Zorgen voor minder stress
Door stress slaap je niet goed. Je gaat ervan nagelbijten. Je vergeet van alles en nog wat. En: je darmen gaan minder goed presteren. Door stress maakt je lichaam namelijk adrenaline aan. De stof activeert je spieren en hersenen, maar zet je darmen even op stil. Spijsvertering is niet belangrijk als je moet vechten of vluchten, dus die komt even op de laatste plaats. Het gekke: door stress gaan we meer eten (stress-eten!) en dat is dus om meerdere redenen een absolute afrader.
Meer Gezondnu? Volg ons ook op Instagram, Facebook en TikTok. Ook leuk: neem een kijkje in het magazine en schrijf je in voor de nieuwsbrief.
