Hoe ziet jouw ontlasting eruit? Ik hoop dat je weleens achteromkijkt in de toiletpot, want je kunt van alles opmaken uit je ontlasting. Wat je hebt gegeten, bijvoorbeeld. Maar ook of je darmen gezond zijn en hoe gezond je überhaupt bent. Wij bespreken 6 veel voorkomende darmklachten en geven tips.
Probleem 1: Ik heb last van diaree
Diarree is het tegenovergestelde van verstopping. Vaak moet je dan meerdere keren per dag naar het toilet. Je ontlasting is waterdun, komt plotseling opzetten en het kan je moeite kosten om je ontlasting op te houden. De veroorzakers van diarree zijn divers. Zo ontstaat acute diarree nogal eens door een virus of het eten van besmet voedsel. Meestal herstellen je darmen zich snel. Drink voldoende om uitdroging tegen te gaan. Duren je klachten langer? Bel dan je huisarts.
Oplossing:
Probeer te blijven eten, al is dat lastig als je misselijk bent. Zorg verder voor goede hygiëne (vaak handen wassen!). Bij hevige diarree is het verstandig om ORS (Oral Rehydration Salt): een poeder met zout en suikers, op te lossen in water, om tekorten snel weer aan te vullen) te drinken; dit is verkrijgbaar bij de drogist of apotheek. Qua eten en drinken zijn vooral de v’s belangrijk: voldoende vocht, vezels (volkoren producten) en vet!
Probleem 2: Mijn darmen zorgen voor stinkende scheten
Gemiddeld laten we zo’n 14 tot 25 winden per dag, bewust en onbewust. Laat je meer winden dan je lief is, dan heeft dat alles te maken met de hoeveelheid lucht in je darmen. Deze lucht komt daar niet zomaar; het kan onder andere komen door het inslikken van lucht, het eten van bepaalde voedingsmiddelen, je eetgewoontes of verstopping.
Stinken je winden? Scheten krijgen een vreemd luchtje als de bacteriën zwavel uitscheiden. Dat ontstaat bij de afbraak van eiwitten. Het kan zo zijn dat het je lichaam niet lukt om de eiwitten goed te verteren, maar je kunt ook last hebben van stress of eiwit-etende bacteriën die te veel afvalstoffen in je darmen achterlaten.
Oplossing:
Laat onderzoeken wat de oorzaak is dat je eiwitten niet goed kunt verteren. Omarm specerijen als gember en kaneel. Die gaan de zwavelgeur tegen. Ook goed kauwen is belangrijk.
Probleem 3: Mijn darmen zorgen voor harde winden
Als je winden niet behoren tot de categorie ‘stinkende windjes’, dan kun je je vaak vinden in deze: je scheten maken geluid. In dat geval is het probleem niet de vertering van eiwitten, maar van koolhydraten. Lukt het niet goed om de koolhydraten adequaat te verteren of eet je er simpelweg te veel van (suiker en witbrood zijn vaak grote boosdoeners), dan gaan de koolhydraat-etende bacteriën en gisten ermee aan de haal. Die maken véél, maar bijna reukloos gas. Harde, niet stinkende winden dus.
Ook als je veel vezelrijke producten eet en dit (nog) niet gewend bent, kan dat klinkende winden opleveren. Blijf in dat geval gewoon lekker vezelrijk eten, want dit gaat vanzelf over en is juist gunstig voor je darmbacteriën.
Oplossing:
Eet minder koolhydraten, met name minder geraffineerde suiker. Ook zijn er veel mensen die niet goed tegen glutenhoudende granen kunnen; je kunt dit laten onderzoeken en met behulp van een professional kijken of het helpt om deze (tijdelijk) achterwege te laten.
Probleem 4: Ik moet lang op reis en kan tussendoor niet poepen
Waar we wel en niet op vakantie naar toe kunnen deze zomer is ten tijde van het schrijven van dit artikel nog maar de vraag. Toch is inzicht in hoe je darmen ‘op slot’ kunnen gaan tijdens een (lange) reis altijd handige kennis, die heus weer van pas gaat komen.
Een opgeblazen of misselijk gevoel treedt vaak op wanneer je uren in de auto, bus of het vliegtuig hebt gezeten. Dit komt meestal omdat je minder vaak naar de wc gaat, weinig beweegt en onregelmatig eet.
Oplossing:
● Vermijd koolzuurhoudende dranken
● Draag comfortabele kleding
● Probeer je aan je eetritme te houden en neem zelf eten mee
● Drink voldoende water
● Strek af en toe de benen
Probleem 5: Ik heb last van obstipatie
Komt je ontlasting minder dan drie keer per week en is je drol hard en droog? Moet je persen? Heb je last van krampen of pijn voor of tijdens het poepen? Dan is er sprake van obstipatie, doordat je ontlasting te lang in je dikke darm blijft. Harde ontlasting heeft vaak te maken met te weinig vocht, te weinig beweging, een niet-optimaal werkende voorvertering, te weinig vetten of weinig of verkeerde vezels. De oorzaak is meestal ons voedingspatroon; we eten te veel vlees en zetmeel, te weinig groenten en vezels.
Oplossing:
Eet vezels! Dan gaan je darmen hard aan het werk en blijft je poep zacht. Bij vezels denk je al snel aan (volkoren)brood, maar de vezels in groente, fruit, noten en zaden zijn interessanter voor je darmgezondheid en darmflora. Denk aan groenten als broccoli, koolsoorten, andijvie, pompoen en zoete aardappel. Drink er genoeg water bij, want vezels zonder water maken het probleem alleen maar erger!
Probleem 6: Ik moet poepen op een hurktoilet
Al reizen we door corona minder dan we gewend zijn, toch kun je hem bijvoorbeeld op de camping in Frankrijk of in de toekomst tegenkomen: het hurktoilet. Je opent de deur en dan: oh nee, een gat in de grond! Daar zit je niet op te wachten. Toch is dat wel de beste houding om je darmen goed te legen. Als je staat, spant een spier zich aan rondom het onderste gedeelte van je darmen, daar waar je dikke darm overgaat in je endeldarm. Als je zit, zoals op een stoel of het toilet, ontspant deze spier zich slechts gedeeltelijk. Als je hurkt, ontspant deze spier zich volledig en kan alles soepel passeren. Met een krukje waar je je voeten op kunt zetten, kun je die hurkpositie ook op een gewoon toilet nabootsen. Op een hurktoilet zul je zelf moeten hurken. Hoe beheers je die techniek?
Oplossing:
Een ongetrainde hurker plast geheid een keer over zijn schoenen. Zet je voeten enigszins wijd en hurk. Heb je een broek aan? Pak deze bij de achterband beet en trek hem zo veel mogelijk naar voren. Zit je klaar, probeer dan eerst voorzichtig een klein straaltje. Check van tevoren ook even of in het hurktoilet wc-papier hangt en iets om je handen mee te wassen.
Meer weten? Lees 7 dingen die je darmen je willen vertellen.
