Iedereen met diabetes heeft wel eens van neuropathie gehoord. Volgens schattingen krijgt de helft van de mensen met diabetes hier ooit in hun leven mee te maken. Maar is zenuwschade eigenlijk te voorkomen? En hoe doe je dat? Wij geven antwoord op vijf prangende vragen over neuropathie.
1. Wat is de relatie tussen diabetes type 2 en neuropathie?
Een hoge bloeddruk komt vaker voor bij mensen met diabetes type 2. Hierdoor werken je bloedvaten minder goed en kunnen je zenuwen beschadigen. De kans op zenuwschade, ook wel neuropathie genoemd, is dus groter als je diabetes hebt. Maar ook een verstoorde stofwisseling in de cel, versuikering van de zenuwvezels en erfelijke aanleg kunnen de kans op zenuwschade vergroten. Ongeveer één op de vijf mensen met diabetes die last heeft van zenuwschade, krijgt hier ook daadwerkelijk pijnlijke klachten door. Vooral de vaatjes van de langste zenuwen, de gevoels- en bewegingszenuwen van de benen, zijn vaak de dupe bij mensen met diabetes.
2. Hoe weet je of er sprake is van zenuwschade?
Neuropathie kan overal voorkomen maar begint bij de meeste mensen bij klachten aan hun voeten. Door zenuwschade kun je het gevoel krijgen dat je op ‘watten loopt’ omdat je minder gevoel hebt in je voeten. En dat is gevaarlijk omdat wondjes daardoor te laat of helemaal niet opmerkt worden en vervolgens kunnen ontsteken. Wondjes genezen ook minder snel omdat de doorbloeding van de voet niet helemaal goed is. Zo ontstaat dan een zogenoemde diabetische voet. Een kriebelend gevoel, brandende pijn, het niet meer goed voelen van warme en kou, een gevoel van speldenprikken en elektrische schokken, kunnen ook signalen zijn dat je zenuwen zijn beschadigd. Neem deze klachten nooit voor lief en schakel altijd een arts is. Belangrijk, want mensen die last hebben van ernstige infecties, zweren en wonden en daar niets aan laten doen, raken in het ergste geval zelfs hun tenen kwijt of moeten de voet laten amputeren.
3. Kan de schade aan je zenuwen herstellen?
Nee, diabetische neuropathie is helaas niet te genezen. Als je zenuwen eenmaal beschadigd zijn, kan dit niet meer beter worden. Wel bestaan er behandelingen om de pijnklachten te verminderen. De behandelingen zijn vooral gericht op het zo stabiel mogelijk houden van de bloedsuikerspiegel, want dat remt de klachten. Daarvoor bestaan bloedsuikerverlagende tabletten, insuline-injecties en een insulinepomp. Ook bestaan er tabletten die zenuwpijn iets kunnen afremmen. Een andere behandeling is TENS (transcutane elektrische zenuwstimulatie). Dit is een apparaatje dat kleine stroomstootjes afgeeft en ervoor zorgt dat je minder pijn hebt.
4. Is neuropathie te voorkomen?
Het belangrijkste wapen tegen neuropathie is een stabiele bloedsuikerspiegel. Hoe minder je bloedsuikerspiegel schommelt, hoe minder kans op zenuwschade. Hoewel je je bloedsuiker nooit helemaal onder controle kunt hebben, kun je toch meer doen dan je denkt. Een gezonde leefstijl is heel belangrijk.
5. Wat kun je zelf doen om klachten te verminderen?
De beste tips zijn algemeen bekend: eet gezond, veel vezels, vooral langzame koolhydraten, vermijd alcohol, rook niet en ontbijt altijd. Zo houd je je bloedsuikerspiegel zo stabiel mogelijk. Voldoende bewegen is net zo belangrijk. Als je zenuwpijn hebt aan je voeten, zijn goede stevige schoenen een must. Dit verkleint namelijk de kans op wondjes. Het is ook verstandig om regelmatig te controleren of je wondjes en blauwe plekken hebt. Check niet alleen je voeten, maar ook je benen, armen en handen. Heb je wondjes? Blijf daar niet mee rondlopen, maar ga met klachten naar een diabetesverpleegkundige.