Lig je ’s avonds voor apegapen op de bank? Grote kans dat dit komt door de wintertijd. Het kan je biologische klok flink in de war schoppen waardoor je je somberder voelt, minder energie hebt en slechter slaapt. Met deze tips ga je vol energie de donkerste en koudste dagen van het jaar in.
De biologische klok is de opperklok voor alle andere klokken in ons lichaam. Van je hartslag tot je ademhaling en van je lichaamstemperatuur tot de beweging van de darmen, al deze processen staan onder invloed van deze inwendige klokken. Zelfs wanneer het tijd is om te eten, te slapen en te ontwaken wordt bepaald door interne ritmes die weer worden aangestuurd door de biologische klok. Dit zijn twee hersenkernen die tikken met een ritme van 24 uur. Meer dan logisch dus dat je je anders voelt als de klok een uur vooruit of achteruit gaat. Deze tips kunnen helpen:
1. Ga meer naar buiten
Licht wordt wel de voedingsbron van onze biologische klok genoemd. Zonder licht zou ons slaap-waakritme niet in de pas lopen met het dag-nachtritme waarop de maatschappij is ingesteld. Te weinig licht, kan zorgen voor een moe en lusteloos gevoel. Je kunt ook minder scherp en alert zijn en problemen krijgen met in- of doorslapen. Er zijn speciale tl- en ledlampen die ongeveer hetzelfde effect hebben als daglicht, maar die worden nog weinig gebruikt. Een moetje voor de winter, is daarom meer naar buiten gaan. Zelfs op een bewolkte dag vang je daar meer licht op dan binnen en dat is onmisbaar voor onze gezondheid.
2. Eet je warm
Is een dekentje, dikke trui en kop thee nog niet genoeg om het warm te krijgen? Let er dan op dat je voldoende vitamine B12 en ijzer binnenkrijgt, dit zijn echte warmtebronnen. Ze stimuleren namelijk de bloedsomloop. Vitamine B12 is nodig om rode bloedcellen aan te maken, terwijl ijzer ervoor zorgt dat de rode bloedcellen voldoende zuurstof door het lichaam vervoeren. Hierdoor worden warmte en voedingsstoffen verspreid. Vitamine B12 zit vooral in vlees, vis en zuivel. IJzer vind je terug in groene bladgroenten (spinazie!), noten, kip, peulvruchten en gedroogd fruit. Eet je voldoende voeding met vitamine B12 en ijzer, maar heb je het toch vaak koud? Het kan zijn dat ze niet goed worden opgenomen door het lichaam. Een bezoekje aan de huisarts geeft antwoord.
3. Activeer je brein niet voor het slapen
Wie voor het slapen gaan sport, een film kijkt of een mail verstuurt, moet waarschijnlijk schaapjes tellen. Het blauwe licht van een tablet, computer of telefoon remt de aanmaak van het slaaphormoon melatonine. Ook is het lastig om in de ‘slaapmodus’ te komen als je voor het slapen je brein nog activeert. Doe daarom minimaal een uur voor het slapen niets meer met een scherm. Lees liever een boek, doe ontspanningsoefeningen of yoga om tot rust te komen.
4. Sta iedere dag om dezelfde tijd op
Een uitdaging in het weekend, maar uiteindelijk ben je jezelf dankbaar. Je interne klok went er namelijk aan dat je iedere dag om dezelfde tijd opstaat, waardoor je veel makkelijker uit je bed komt. Ook belangrijk: ga pas slapen als je echt moe bent. Je lichaam geeft dit duidelijk aan.
5. Vind je energievreters en energiegevers
Erbij stilstaan wat je energie geeft en wat juist energie slurpt, geeft waardevolle inzichten. Maak een lijstje op papier met twee kolommen: in de ene kolom zet je je energiegevers en in de andere kolom je energieslurpers. Als je energiehuishouding op pijl blijft, kun je veel beter omgaan met stress en lastige situaties. Het idee is simpel: zorg dat je meer energiegevers dan energieslurpers hebt op een dag, anders loop je leeg. Misschien kun je hier vandaag nog geen verandering in brengen, maar bewustwording is de eerste stap.
En ook belangrijk voor meer energie:
- Niet piekeren. Deze sluimerende vorm van stress kost veel energie. Schrijf je piekergedachten op of las iedere dag een piekerkwartier in.
- Zorg voor een koele en donkere kamer. Rond de 18 graden is perfect.
- Net gegeten? Kijk of het je energie geeft of juist kost. Hier kun je je voedingspatroon op aanpassen.
- Vijf minuten bewegen na het opstaan geeft je direct een energiestoot. Haal je springtouw tevoorschijn of doe een paar keer de zonnegroet.
- Water drinken. Voor bijna alle lichaamsprocessen is water nodig. Drink daarom zo rond de 1,5 – 2 liter water per dag.
- Minder met suiker. Door het eten van geraffineerde suikers kun je een flinke dip krijgen in je bloedsuikerspiegel. Het gevolg is dat je minder energie hebt. Door minder suiker te eten blijft je bloedsuikerspiegel meer in balans en je energieniveau ook.
