In onze darmen leven honderd biljoen bacteriën. Dat deze bacteriën bijdragen aan een goede gezondheid, weten we inmiddels. Toch komen ze nog steeds niet van hun slechte imago af. Volgens medisch immunoloog Ger Rijkers is het tijd dat hier verandering in komt: “We kunnen echt niet zonder.”
Tien jaar geleden werd het effect van een gezonde darm op je gezondheid door bijna niemand onderkend, inmiddels lees ik er overal over. Wat is er in tien jaar tijd gebeurd?
Ger Rijkers, medisch immunoloog: “Heel veel! Er verschijnen bijna dagelijks publicaties over de rol van de darm bij allerlei ziekten, maar ook vooral bij het handhaven van ziekten. Door heel veel onderzoek en doordat onderzoekers beter zijn gaan samenwerken, begrijpen we nu hoe een bepaalde bacterie in je darm effect heeft op onze hersenen en gedrag. Tien jaar geleden vonden we alleen nog het verband.”
Wat doen deze bacteriën voor onze gezondheid?
“Darmbacteriën werken mee met onze spijsvertering en maken een aantal vitamines aan die we zelf niet kunnen maken. Ook dragen bacteriën onder andere bij aan onze afweer. Sommige patiënten die in het ziekenhuis zijn gekomen en bijvoorbeeld bestralingen of zware antibiotica krijgen, raken al hun darmbacteriën kwijt. Dat leidt tot enorme complicaties. Zonder kunnen we helemaal niet.”
En hoe zorg je voor de goede bacteriën in je darm?
“Door de juiste voeding. Het voedsel dat je eet, is namelijk ook voedsel voor je bacteriën. Hoe gevarieerder je voeding is, des te gevarieerder het aantal bacteriën is in je lijf. Dat draagt alleen maar positief bij aan je gezondheid. Ook zijn vezels belangrijk, hierdoor kunnen de bacteriën in de darm goed groeien. Als je denkt dat je tot een bijzondere risicogroep behoort of veel darmklachten hebt, kun je ook probiotica gebruiken. Dit zijn levende bacteriën.”
Ik heb het idee dat het gebruik van probiotica nog niet erg speelt bij de meeste mensen. Klopt dit?
“Dat klopt. De redenering is vaak: ‘Als je al gezond bent, kun je niet nog gezonder worden’. Of mensen zeggen ‘Ik ben nooit ziek’. Dat is heel fijn, maar het gaat er ook niet om of je vandaag of morgen ziek bent, je wilt juist voorkomen dat je ziek wordt. Ik zeg altijd; je kunt best je ogen dicht doen en de straat overstreken. De kans dat je levend aan de andere kant komt, is dan heel groot. Maar stel dat je het altijd doet, dan is het toch erg gevaarlijk. Je kunt beter wél goed uitkijken. Je gezondheid is in veel gevallen niet te voorspellen. Maar de kans dat je gezond blijft kun je wel vergroten door de gezonde darmbacteriën die je meedraagt.”
Komen bacteriën ooit van hun slechte imago af?
“Ik hoop het. De mens heeft meer bacteriën in zijn lijf dan cellen, de verhouding is tien bacteriën en één menselijke cel. En 99 procent van al onze genen zijn bacteriële genen, maar één procent zijn menselijke genen. Je zou dus zeggen dat het een wonder is dat de mens nog bestaat als bacteriën slechte bedoelingen zouden hebben. Ik zal natuurlijk niet ontkennen dat er tussen die biljoenen bacteriën ook bacteriën zijn die ziekten kunnen veroorzaken. Maar verreweg de meeste zijn goed voor je gezondheid.”
Wil jij meer leren over de functie van darmbacteriën op je gezondheid? Op 28 september geeft Ger Rijkers een interessante masterclass. Meld je hier aan »
