Je poetst je tanden met tandpasta en wast je haren met shampoo. En grote kans dat er een pot pindakaas en zak chips in je voorraadkast staan. In meer dan de helft van de supermarktproducten zit palmolie. Hoe ongezond is deze olie? En waarom ligt palmolie nog steeds onder vuur?
Palmolie is één van de meest gebruikte plantaardige oliën ter wereld. Het is een belangrijke grondstof die structuur geeft aan allerlei producten. Van knapperig en stevig tot juist smeerbaar en smeuïg. En voor wat hoort wat: de productie van palmolie bedreigt het klimaat, het regenwoud en de orang-oetan. Een belangrijke reden waarom deze olie onder vuur ligt. Voor de aanleg van oliepalmplantages worden stukken regenwoud gekapt. Eén plantage kan zo groot zijn als 60.000 (!) voetbalvelden.
Duurzame palmolie
De vraag naar palmolie blijft sterk groeien en daarom moet de olie duurzamer geproduceerd worden. Toch zijn er genoeg mensen die zich afvragen of dat eigenlijk wel kan. Hoe kan een product duurzaam worden genoemd dat automatisch zorgt voor ontbossing? Milieuorganisaties pleiten daarom zelfs voor een boycot. Een lastige kwestie, want deze olie is niet makkelijk te vervangen. Voor alternatieven als koolzaad- en zonnebloemolie is tot wel vijf keer meer grond nodig om hetzelfde te kunnen produceren.
Het RSPO-keurmerk
Met het RSPO-keurmerk wordt ervoor gezorgd dat de palmolie die wij importeren in ieder geval zo duurzaam mogelijk geproduceerd is. Dit houdt in dat bossen, biodiversiteit en de bevolking bij de productie gespaard blijven. In 2020 zou 100 procent van de geïmporteerde palmolie in Europa het RSPO-keurmerk moeten hebben, maar dat doel gaan we niet halen. Op dit moment zit Europa op 74 procent. Er dus nog een lange weg te gaan, maar Nederland doet het gemiddeld wel ietsje beter: in 2016 was 90 procent van alle door de Nederlandse voedingsmiddelenindustrie verbruikte palmolie RSPO-gecertificeerd.
Meer verzadigd vet
Niet alleen de productie van palmolie zorgt voor kritiek, ook zou deze populair olie niet goed zijn voor onze gezondheid vanwege de hoeveelheid verzadigd vet. Eén eetlepel palmolie (10 gram) bestaat uit 90 kilocalorieën en 10 gram vet, waarvan 4,8 gram bestaat uit verzadigde vetten. Ter vergelijking: een eetlepel olijfolie bevat hetzelfde aantal kilocalorieën en vetten en slechts 1,4 gram verzadigde vet. Verzadigd vet verhoogt het LDL-cholesterol van het bloed, wat niet goed is voor onze bloedvaten. Om de kans op hart- en vaatziekten te verlagen, is het belangrijk om producten met veel verzadigd vet te vervangen door producten met veel onverzadigd vet.
Zo mijd je palmolie
‘Dan zorg je toch gewoon dat je geen palmolie binnenkrijgt?’, zul je misschien denken. Dat is lastig als je weet dat deze olie in zestig procent van de producten die we in onze boodschappenkar stoppen verwerkt zit. In margarine, ijs, pindakaas, chocolade, soep, kant- en klaarmaaltijden en eigenlijk in bijna alle bewerkte producten. Het beste advies is daarom: kook zelf met onbewerkte producten. Dan kies je zelf wat je eet. Vergeet ook de shampoo, crème en zeep uit je badkamer niet, als je deze olie helemaal wilt mijden. Ook daar zit vaak palmolie in verwerkt. Inmiddels zijn er ook meerdere producten op de markt die wel palmolievrij zijn.
Check het etiket
Palmolie is gelukkig te herkennen op het etiket. Sinds 2014 zijn fabrikanten verplicht om op het etiket te vermelden welk soort olie gebruikt is. En als er dan palmolie in een product zit verwerkt, kies dan voor de duurzaamste optie. Deze duurzamere olie is te herkennen aan het Greenpalm keurmerk, keurmerk Roundtable en het RSPO-keurmerk.
