Het zijn twee bekende begrippen die veel impact hebben op het leven van vrouwen, maar nog vaak door elkaar worden gehaald: de overgang en de menopauze. Maar wat zijn precies de verschillen?
Er wordt vaak gedacht dat de overgang en menopauze hetzelfde zijn, maar dat is zeker niet het geval. Er zit namelijk een groot verschil tussen de begrippen en wij leggen het je uit.
De overgang
Naar schatting zijn 1,8 miljoen mensen in Nederland in de overgang. Terwijl het begin van de vruchtbaarheid iets kan zijn om naar uit te kijken, wordt de overgang vaak geassocieerd met kommer en kwel. Het is een ingrijpende periode voor vrouwen waar steeds meer over wordt gesproken. Zelfs voormalig first lady Michelle Obama besprak in deze podcast openlijk over haar ervaring met de overgang.
Minder oestradiol
Maar wat gebeurt er eigenlijk tijdens de overgang en wat is het verschil met de menopauze? Tussen de 45 en 60 jaar daalt de hoeveelheid eicellen in de eierstokken, waardoor de eierstokken minder oestradiol produceren. Oestradiol is een vrouwelijk geslachtshormoon, wat verantwoordelijk is voor de uiterlijke, vrouwelijke geslachtskenmerken, zoals borstvorming en de vrouwelijke vetverdeling. Wanneer de eierstokken uiteindelijk geen oestradiol produceren, blijft de menstruatie uit.
De overgang wordt daarom ook wel gezien als de periode waarin het menstruatiepatroon van een vrouw verandert. Hierbij horen ook de jaren waarin de menstruatie al gestopt is, maar de overgangsklachten er nog wel zijn.
Klachten bij de overgang
Bij de overgang kunnen verschillende typische klachten komen kijken. Denk bijvoorbeeld aan menstruatieklachten, opvliegers, vaginale klachten, gewichtstoename, slaapproblemen, somberheid, urineverlies en hoofdpijn. De overgang kan zeven tot tien jaar duren en het stopt wanneer alle klachten voorbij zijn.
Menopauze
De overgang is dus een periode. Dat is ook meteen het grootste verschil met de menopauze. Vaak wordt gezegd dat ‘iemand in de menopauze zit’, maar eigenlijk is dat niet mogelijk. De menopauze is namelijk de laatste menstruatie en is – in tegenstelling tot de overgang – geen periode, maar één moment. Wanneer je na je laatste menstruatie twaalf maanden niet meer ongesteld bent geworden, dan weet je dat je de menopauze hebt gehad.
Premenopauze, menopauze en postmenopauze
De overgang bestaat uit drie fases: de premenopauze, menopauze en de postmenopauze. Deze fases verlopen bij elke vrouw in een ander tempo. We leggen de fases stap voor stap aan je uit:
Premenopauze: Dit is de eerste fase van de overgang en begint ongeveer zes jaar voor de overgang. ”Het is de periode vóór de laatste menstruatie, waarin de eierstokken langzaam minder vrouwelijke hormonen produceren”, legde Care for Women specialist Catherine van Heest al eerder aan ons uit in dit artikel. ”Door de hormoonschommelingen kun je last krijgen van klachten. Vaak worden deze klachten niet gelinkt aan de overgang, omdat ze zo subtiel zijn. Het zijn niet de typische overgangsklachten, zoals opvliegers en nachtelijk zweten.”
Menopauze: Wanneer de menstruatie twaalf maanden uitblijft spreken we van de menopauze. Deze fase duurt één dag.
Postmenopauze: Na de menopauze breekt de laatste fase aan: de postmenopauze. In deze fase hebben de eierstokken geen vruchtbare eitjes meer en worden er bijna geen oestrogenen en progestagenen meer geproduceerd.
‘Doorbreek de cyclus’
Hoewel de laatste jaren sprake is van toenemende belangstelling voor het onderwerp, is meer aandacht voor de menopauze nog hard nodig, vindt ook WOMEN Inc. en starten daarom – in samenwerking met Rutgers en COC Nederland – een campagne. ”Mensen hebben na de overgang gemiddeld nog een derde van hun leven voor zich en iedereen moet de kans krijgen om die periode zo prettig mogelijk vorm te geven.” De campagne ‘Doorbreek de cyclus’ geeft inzicht in wat de overgang voor verschillende personen betekent, de tips die ze elkaar geven en op welke manier je het gesprek over dit onderwerp kunt starten in je omgeving.
Volg ons op Instagram, Facebook en TikTok, neem een kijkje in het magazine en schrijf je in voor onze nieuwsbrief.
