Houtkachels zijn gezellig en hout stoken scheelt in de energiekosten, maar de rook is ook schadelijk. Wat te doen? Wij laten twee deskundigen aan het woord over de plussen en minnen. Want wegen de voordelen wel op tegen de nadelen?
Voor dit dilemma spraken we met Gert Kooij, woordvoerder bij de Nederlandse Haarden- en Kachelbranche (NHK) en Hans in ‘t Veen, longarts en bestuurslid bij Longalliantie Nederland. Wat vinden zij van houtkachels?
Vuur en warmte verbindt
Gert Kooij: “Houtkachels hebben veel positieve kanten. Voor mij staat de weldadige warmte die je ervan krijgt op nummer één. Houtvuur is ontspannend en zorgt meteen voor gezelligheid. Vuur en warmte verbindt! Daarnaast geldt ook dat je alleen de ruimte verwarmt waar je bent. De CV kan daardoor een aantal graden lager. Dat scheelt energiekosten.”
Verantwoordelijk stoken
”Maar als dat de belangrijkste reden is om hout te stoken, willen we daar wel voor waarschuwen”, zegt Kooij. ”De meeste ‘economische’ stokers besparen op de kwaliteit van de kachel, installatie en hout. Dit gaat ten koste van de veiligheid en gezondheid van jezelf en je woonomgeving. Daarbij tast het ook het imago van de verantwoordelijke stoker aan. Want verantwoord stoken kan wel. Zo weten we inmiddels dat stoken volgens de Zwitserse methode – van bovenaf aansteken – bijna de helft minder fijnstof oplevert dan bij de traditionele manier van aansteken.”
Laat je adviseren
Gert zijn advies? ”Laat je altijd adviseren door een opgeleide specialist en schaf geen houtkachel van de bouwmarkt of tweedehands kachel aan. Wij gaan uit van vier pijlers: ga voor een goed toestel (Ecodesign), een vakkundige installatie (DE-erkende bedrijven) en geschikt stookhout (geen afval, vuil of geschilderd hout). En de laatste, heel belangrijke: stook op de juiste manier. Dit kun je leren door een stooktraining te volgen, bijvoorbeeld via beterstoken.nl.”
Ultrafijnstof in onze longen
Maar wat doen houtkachels met onze gezondheid? Hans in ‘t Veen, longarts en bestuurslid bij Longalliantie Nederland legt het uit: “Bij het stoken van hout komen veel kankerverwekkende en andere schadelijke stoffen vrij. Eén van die stoffen is ultrafijnstof, wat je niet met het blote oog kunt zien, maar wel inademt. Bij ultrafijnstof in de lucht denken we vooral aan de vervuiling door auto’s op de snelweg, maar houtrook is een grotere vervuiler. Deze rook inademen is schadelijk voor je longen en zorgt voor klachten als hoesten en benauwdheid. Bij langdurige blootstelling is er zelfs kans op longkanker en hart- en vaatziekten.” Hier lees je wat je zelf kan doen tegen fijnstof.
Houtkachel- versus sigarettenrook
Mensen met astma, COPD en andere chronische longziektes zijn volgens in ‘t Veen extra de dupe van deze rook. ”Het zou fijn zijn als mensen daar wat meer begrip voor hebben. Je kunt je afvragen: wegen de voordelen wel op tegen de nadelen? Een houtkachel heeft een gezellig imago en houtrook vindt niet iedereen stinken, wat bij sigarettenrook wel zo is. Daardoor lijkt het een minder groot probleem. Maar realiseer je wel dat je door van een houtkachel te genieten meer risico op longklachten loopt.”
Droog en onbewerkt hout
Wil je toch stoken? Dan is rekening met elkaar houden een goede eerste stap. ”Gebruik droog en onbewerkt hout en check stookalert.nl of het wel verstandig is om vandaag te stoken. Ook stookwijzer.nu is een handige website. Al blijft niet stoken natuurlijk het allerbeste.”
Met een dekentje op de bank, dicht bij de kachel. In de winter vinden we niets fijner. Lekker warm, maar als je te weinig ventileert helaas niet gezond. Ventileren is belangrijk. Al helemaal in de winter. We leggen je uit waarom.
Volg ons ook op Instagram, Facebook en TikTok. Meer Gezondnu? Neem dan een kijkje in het magazine en schrijf je in voor de nieuwsbrief.
