Hoe ouder we worden, hoe meer we onze ‘wilde haren verliezen’. Het is een bekend spreekwoord, maar kan het ook echt? Of worden we juist moediger naarmate we ouder worden? En kun je die wilde haren ook weer laten groeien?
Een nieuwe hobby, nieuwe relatie, uit de kast komen of meedoen aan The Voice Senior. Of je nu vijftig, zestig of zeventig bent, óók dan kun je het roer nog volledig omgooien. Het lijkt er juist op: hoe ouder je wordt, hoe moediger en zelfs rebelser. “Het is bekend dat de cognitieve controle functies, die bijvoorbeeld betrokken zijn bij het omgaan met verrassingen en onverwachte wendingen en een belangrijke rol spelen bij sociale interactie, afnemen met de leeftijd”, zegt Jolanda Lindenberg, sociaal-cultureel antropologe bij het kenniscentrum Leyden Academy voor vitaliteit en veroudering. “Dat betekent dat hoe ouder je wordt, hoe lastiger je het vindt om om te gaan met verrassingen. Eigenlijk word je dus juist wat minder ‘rebels’ op latere leeftijd. Maar tegelijkertijd zien we andere processen, zoals het omgaan met emoties en persoonlijkheidskenmerken, die ‘rebels’ gedrag juist kunnen ondersteunen.”
Hoe ouder, hoe gelukkiger
Uit onderzoek van de Universiteit van Californië blijkt zelfs dat hoe ouder je wordt, hoe gelukkiger je je voelt. Ouderen hebben meer levenservaring, ervaren meer positiviteit en accepteren zichzelf meer dan jongeren dat doen. Lindenberg: “Het is bekend dat ouderen positieve emoties opzoeken en benadrukken en dit wordt gelinkt aan beter kunnen relativeren, omgaan met tegenslag en zelfverzekerdheid. Ouderen accepteren zichzelf meer, waardoor ze inderdaad, zo lijkt het, lak hebben aan wat hun omgeving van hen verwacht of denkt. Kort gezegd lijkt het er dus wel op dat je zeker moediger wordt op latere leeftijd. Maar om ook rebels te worden, zijn er veel andere factoren die ook een rol spelen, zoals persoonlijkheid en maatschappelijke acceptatie.”
Waarom verliezen mannen eerder hun haren?
Bij ouder worden hoort het verliezen van je letterlijke ‘wilde haren’. Mannen verliezen eerder hun haren dan vrouwen. Dat komt onder andere door erfelijkheid en het hormoon testosteron. Veel mannen beginnen kaal te worden in hun twintiger jaren, maar het duurt gemiddeld zo’n 15 tot 25 jaar om volledig kaal te worden. Ook vrouwen verliezen hun haren, maar omdat vrouwen veel minder testosteron aanmaken, wordt hun haar vooral dunner en komt echt kaal worden bijna niet voor.
Wilde haren weer laten groeien
Of mannen eerder hun figuurlijke ‘wilde haren’ verliezen dan vrouwen, is geen onderzoek gedaan. Ook niet of dit leeftijdsgebonden is. Het is wel zo dat iemand nooit zijn wilde haren hoeft kwijt te raken. En je kunt je wilde haren zelfs laten groeien. Je kunt dit vanuit twee perspectieven bekijken. Lindenberg: “Vanuit de cognitieve invalshoek neemt de werking van de frontale kwab al af zo rond het 23ste levensjaar, dus dan verliezen mensen al ‘wilde haren’, zoals puberaal gedrag. Maar kijk je naar iemands persoonlijkheid, dat echt heel stabiel is over de levensloop, dan hoeft iemand nooit zijn wilde haren kwijt te raken. Je kunt ze zelfs weer laten groeien. Als we dit vanuit het hersenperspectief bekijken is het ‘use it or lose it’. Verrassingen opzoeken versterkt de aanmaak van dopamine. Dat leidt er weer toe dat je beter om kunt gaan met verrassingen en die weer gaat opzoeken.”
