Je struikelt in het openbaar, verspreekt je tijdens een vergadering, krijgt een compliment of gooit koffie over iemand heen. Momenten waarop je kunt gaan blozen. Je voelt je wangen gloeien en knalrood kleuren. Oeps! Maar zo ‘oeps’ is dat niet: dit non-verbale signaal is juist gezond.
Voordat de wangen gaan gloeien, zien we vanuit het cameraperspectief van de ander onszelf. Daarom blozen we op momenten waarin je je bewust wordt van anderen. Als je struikelt over de stofzuiger terwijl je alleen thuis bent, erger je je aan je onhandige gedrag. Is er op dat moment iemand die het ziet gebeuren, dan bloos je: wat zou die van me denken?
Blozen voelt zwak
We vinden het niet fijn als anderen onzekerheid aan ons gezicht kunnen aflezen. Dat geldt ook voor andere lichaamsreacties waarover we geen controle hebben, zoals een overslaande stem of trillende handen. De buitenwereld ziet op dat moment dat je worstelt met spanning en onzekerheid: je bent zwak en iedereen kan het zien.
Dat heeft ook te maken met de cultuur waarin we leven. Zelfverzekerdheid en een grote mond worden meer gewaardeerd dan bescheidenheid. Als jij bezorgd bent om de mening van een ander is blozen niet zo’n goed signaal. Hoewel extraverte mensen of flapuiten ook echt wel eens blozen, zijn blozers vaak mensen die de aandacht van zichzelf af proberen te houden.
Bloosangst
Sommige mensen zijn heel bang om te blozen, het is dan een sociale fobie. De blunders zelf vinden zij niet eens zo erg, maar wel dat te pas en te onpas dit non-verbale signaal oppopt. Zelfs als iemand vraagt hoe laat het is. In dat geval kan het fijn zijn om tips en oefeningen tegen blozen toe te passen, een cursus te volgen of deskundig advies te vragen. Er zijn verschillende bewezen behandelingen tegen blozen.
Maar, blozen is ook positief!
1. Wat jij vindt, doet er toe
Als je huilt, heb je verdriet. Als je lacht, ben je blij. En als je bloost, ben je bezorgd om de mening van een ander. Je laat door middel van lichaamstaal zien: wat jij vindt, doet ertoe. Blozen is heel oprecht; je kunt het niet op commando. Hierdoor heeft het een belangrijke communicatieve waarde. Het rode hoofd is een non-verbale verontschuldiging.
2. Aardiger als je bloost
Stel, je morst een kop koffie over iemand heen en je begint te blozen. Diegene ziet aan je hoofd dat jij je schaamt voor die onhandigheid. Dat is positief: als je bloost, word je waarschijnlijk aardiger gevonden dan wanneer je niet bloost. Het is charmant en heeft ook wel iets onschuldigs.
3. Meer vertrouwen
Mensen vertrouwen iemand meer als diegene bloost nadat hij of zij heeft vals gespeeld, blijkt uit onderzoek. Nog steeds minder dan iemand die niet vals gespeeld heeft, maar blozen maakt wel iets goed. Het geeft aan dat diegene zich schaamt.
Hoe werkt blozen?
Blozen is een lichamelijke reactie en een bijkomstigheid van een nuttig proces: bloedvatverwijding. Dankzij het verwijden van de bloedvaten wordt de bloeddruk en lichaamstemperatuur verlaagd. Het is dus vooral een manier om warmte kwijt te raken. Kleur jij snel rood? Dan liggen je bloedvaten waarschijnlijk dichter dan gemiddeld aan het huidoppervlak.
