De tijd dat er vooral piepers op het menu stonden, behoort al lang tot het verleden. Tegenwoordig kookt bijna iedereen met exotischere koolhydraatbronnen als couscous en rijst. Wij, de redactie van Gezondnu, vroegen ons daarom af wat de gezondste, goedkoopste en duurzaamste keus is: rijst of couscous?
Couscous werd al in de dertiende eeuw gegeten in de tijd dat de Berberdynastie der Almohaden over Noord-Afrika en Andalusië heerste. Pas in 1969 maakte het voor het eerst zijn opmars in Nederland. In dat jaar sloot de Nederlandse regering namelijk een wervingsovereenkomst met Marokko om zo een immigratiestroom op gang te brengen. De immigranten uit Noord-Afrika brachten een geliefd gerecht mee: couscous.
De oorsprong van rijst ligt – niet zo verrassend – in Azië. Er wordt gespeculeerd dat rijst 7000 jaar geleden voor het eerst in China werd geteeld. Later volgde India en Indonesië. Zo rond 800 voor Christus kwam dit graan naar Europa. Waarschijnlijk hebben avonturiers rijst als souvenir meegenomen van één van hun reizen naar het Oosten. Vergeleken met andere landen eten wij weinig van dit graan. Wereldwijd wordt er 235 gram rijst per persoon per dag gegeten, in Nederland slechts 11 gram.
Wat is goedkoper?
Er zijn talloze soorten rijst en couscous te koop. Van parelcouscous tot wilde rijst. Wij kiezen voor zilvervliesrijst en volkoren couscous, omdat het zo de eerlijkste en gezondste vergelijking is. Ga je naar Albert Heijn voor een portie volkoren couscous, dan ben je €3,63 kwijt voor een kilo. Bij Jumbo ben je iets goedkoper uit, hier is de kiloprijs gram voor €3,60. Voor een kilo zilvervliesrijst van het huismerk betaal je bij Albert Heijn €1,59. Koop je het bij Jumbo, dan ben je €2,35 kwijt voor een kilo van het eigen merk.
Winnaar: Zilvervliesrijst. Voor dit volkoren graan betaal je duidelijk minder dan voor couscous.
Wat is gezonder?
Is volkoren couscous gezonder dan zilverliesrijst? Of is het juist andersom? Om deze vraag te beantwoorden kijken we naar het aantal calorieën, vezels, koolhydraten, eiwitten en verzadigd vet in deze producten. We vergelijken een portie van 100 gram:
– Calorieën: Er zitten 345 calorieën in zilvervliesrijst en 338 in volkoren couscous.
– Eiwitten: In zilvervliesrijst zit 9 gram eiwitten en in volkoren couscous 12 gram.
– Koolhydraten: In een portie zilvervliesrijst zitten iets meer koolhydraten (68 gram) dan in een portie couscous (65 gram).
– Vezels: Eet je 100 gram rijst dan krijg je 6 gram vezels binnen, met 100 gram volkoren couscous 8 gram.
– Vet: Er zit 2,5 gram vet in zilvervliesrijst en 1,5 gram in couscous.
Winnaar: De verschillen tussen couscous en zilvervliesrijst zijn klein. Wat wel opvalt is dat in couscous minder calorieën en koolhydraten zitten en juist meer eiwitten en vezels. Daarom dopen we couscous tot winnaar.
Wat is duurzamer?
Couscous wordt gemaakt van tarwemeel en water. In een fabriek mengen en stomen ze deze ingrediënten. Het resultaat: aan elkaar geplakte couscousballetjes. Met speciale messen worden deze balletjes uit elkaar gehaald en vervolgens gedroogd, gekoeld en gezeefd. Het tarwemeel waar couscous van gemaakt wordt, komt meestal uit de Verenigde Staten en Zuid-Europa. Het heeft dus een reis afgelegd voordat het in de supermarkt ligt.
Koop je zilvervliesrijst, dan is de kans groot dat deze korrels uit één van de volgende landen komen: Thailand, Vietnam, de Verenigde staten of India. Dit zijn namelijk de belangrijkste exportlanden. Over het verbeteren van de duurzaamheid van rijst wordt veel geschreven. Om dit graan te verbouwen is er namelijk veel – heel veel – water nodig. In de toekomst moet hier verandering in komen omdat het grondwaterpeil daalt. Er dreigt zelfs een tekort aan zoetwater. Daarom wordt er onderzoek gedaan naar een rijstplant die minder water nodig heeft. Wat de duurzaamheid ook in de weg staat, is de methaanuitstoot en de uitstoot van lachgas bij het verbouwen van rijst.
Winnaar: Couscous. Het verbouwen van zilvervliesrijst lijkt namelijk een negatiever effect op onze planeet te hebben. Geen liefhebber van couscous? Meet dan goed af hoe veel rijst je nodig hebt. Uit onderzoek is gebleken dat een derde van de rijst die we maken, in de prullenbak verdwijnt.
Wie is de winnaar: volkoren couscous of zilvervliesrijst?
Een winnaar aanwijzen is dit keer niet moeilijk. Volkoren couscous is namelijk gezonder en duurzamer dan zilvervliesrijst. Afwisselen tussen deze koolhydraatbronnen blijft natuurlijk het allergezondst!
