Oud worden is onvermijdelijk. Hoewel we bij oud zijn veelal denken aan rimpels, rollators en geraniums, is gezond oud worden iets wat we allemaal willen. Dat heb je helaas niet helemaal zelf in de hand, maar je kunt de achteruitgang wél vertragen door slimme keuzes te maken. Hoe worden anderen gezond oud? We delen negen tips.
Hoe worden mensen gezond oud? We vragen het ons allemaal wel eens af, maar immunoloog Eric Claassen, journalist Heidi Klijsen en voedingsdeskundige en wetenschapsjournalist Lisette de Jong lieten het daar niet bij. Zij gingen op onderzoek uit en verzamelden alle tips die ze tegenkwamen in het boek Gezond naar 115. We delen negen tips die ons aan het denken zetten.
1. Wees vaker een luiaard
We moeten vaak door, door, door van onszelf. Ken jij dat gevoel? Dan is deze tip uit het boek Gezond naar 115 echt iets voor jou: durf eens te stoppen en vertel jezelf ‘dit kan morgen ook wel’. Iedereen heeft af en toe behoefte aan een pauze en het is belangrijk dat je die dan ook neemt. Zak dus onderuit op de bank, geniet op een bankje van de zon of blijf wat langer in bed liggen. Ja, ook dat mag allemaal.
Tip: Zet bij minimaal twee dagen in de maand een kruis in je agenda. Op deze dagen heb je geen verplichtingen. Je hoeft helemaal niks, slaapt uit als je daar zin in hebt en maakt een uitgebreid ontbijt. Wat je die dag doet? Dat bepaal jij: dit is jouw dag.
2. Neem Asterix en Obelix als gezond voorbeeld
In Korea gaat geen maaltijd voorbij zonder gefermenteerde of met zuur ingelegde groente en bonen. Een goede gewoonte, want je darmen voelen zich kiplekker met zo veel vezels en melkzuurbacteriën. Het draagt namelijk bij aan een evenwichtige samenstelling van de bacteriepopulatie, de microbiotica, in je darm. Je darmen kunnen zich hierdoor beter verdedigen tegen ziekteverwekkers van buitenaf en voedingsstoffen uit je eten beter opnemen. Astrix en Obelix wisten dit al lang. Wist je dat in het toverdrankje die de twee stripfiguren spierballen gaf, ook melkzuurbacteriën zitten?
Tip: Eet zo onbewerkt mogelijk. Dus liever ongebrande, ongezouten noten en liever een biefstuk dan een slavink. Blijf ook vooral aan de buitenste paden van de supermarkt: hier vind je met name de verse producten, zoals groente, fruit en zuivel.
3. Leef vanuit je hart
Geen stress, geen competitie en je overgeven aan het moment. Inwoners van het Griekse eiland Ikaria maken zich niet druk om deadlines, ontdekten Claassen en De Jong. Ze zien wel wat de dag brengt. Ikarianen leven vanuit hun hart en vol overgave. Lukt iets vandaag niet? Dan komt het morgen wel. Families nemen in de ochtend uitgebreid de tijd om samen te ontbijten en oudere Ikarianen doen steevast een middagdutje. De kunst is om niet in de hoogste versnelling te leven.
Tip: Breng eenvoud in je leven door bewust na te denken over wat je wel en niet doet, zegt, en koopt. Met een eenvoudiger leven maak je ruimte om te leven: voor jezelf en voor je naasten. Wat is voor jou leven in eenvoud? Waar geniet jij van?
4. Beweeg jezelf gezond in de moestuin
Een flink portie lichaamsbeweging speelt vaak ook een rol bij gezond oud worden. Maak het vooral leuk voor jezelf. Start bijvoorbeeld met een eigen moestuin. Door al dat wieden, bukken en wroeten tik je zeker de beweegnorm aan. En hoe leuk is het om jouw zelfgemaakte groentes later op een bord te serveren?
Tip: Begin je eigen beweegproject. Dat kan dus een moestuin zijn, maar als je geen groene vingers hebt, kies je iets anders. Kies in ieder geval iets waar je geïnteresseerd in bent, van geniet en energie in wilt stoppen. Of probeer deze 9 eenvoudige manieren om meer te bewegen.
5. Maak een Japanse zentuin
Een Japanse zentuin is een tuin waar Japanners komen om te tuinieren, mediteren en rustig te worden. Zo’n tuin lijkt op het eerste oog nogal saai. Wat aangeharkte steentjes, een paar keien en wat mos. Toch zit hier een hele filosofie achter. Zo zouden deze tuinen je brein stimuleren tot mediteren. Wetenschapper Gert van Tonder legt in Gezond naar 115 uit dat in sommige van deze tuinen een structuur zit verscholen die precies overeenkomt met de manier waarop het brein dingen waarneemt.
Tip: Maak je een Japanse tuin door bamboe, varens of siergras te planten. En haal mos niet weg, want dat is typisch voor de Japanse tuin. Zet je tuin ook niet vol; eenvoud is de sleutel. Onderhoud je tuin vervolgens met liefde en aandacht.
6. Pak de gitaar erbij voor een vrolijke noot
Muziek luisteren is heerlijk, maar wist je ook dat muziek maken erg gezond is? Muziek kan een pijnstillende werking hebben, angstgevoelens verminderen, de bloeddruk helpen verlagen. En misschien wel het belangrijkste effect: het kan emoties teweegbrengen. Je kunt er ontspannen door worden of juist vrolijk. Als je brein naar muziek luistert die jij zelf hebt gekozen en je raakt, kan het stofjes gaan aanmaken zoals dopamine. Hierdoor kun je je beter voelen.
Tip: Probeer eens een instrument te bespelen. Van een blokfluit tot een gitaar of piano. Wist je dat je op internet genoeg kunt leren over hoe je instrumenten moet bespelen? De druk voelen om te gaan lessen is daarom helemaal niet nodig. Het belangrijkste is dat je er plezier in hebt.
7. Zet een pot zwarte thee en drink die zelf op
Het is het advies van de Gezondheidsraad: drink drie koppen thee per dag. In China kijken ze daar niet van op, want daar is thee al eeuwenlang de populairste dorstlesser. Vroeger was het talent om goede thee te zetten zelfs een belangrijk criterium bij de keuze van een toekomstige schoondochter en krijgen gasten in China nog altijd thee geserveerd als teken van respect. Zowel groene als zwarte thee bevat antioxidanten en het drinken van drie koppen zwarte en groene thee per dag hangt samen met een ongeveer tien procent lager risico op een beroerte. Hoe het zit met kruidenthee, is nog niet zo bekend. Officieel zijn dit geen theeën maar infusies en naar deze infusies is nog weinig onderzoek gedaan.
Tip: Geef thee de hoofdrol op de tafel en organiseer een high tea. Dat kan ook prima de borrel vervangen – gezond en lekker. Gebruik leuk servies en zet een mooi aanbod aan theesmaakjes op tafel en kletsen maar!
8. Ga regelmatig naar een wifivrije zone
De gemiddelde Nederlander zit zo’n twee uur en vijftien minuten per dag op zijn of haar telefoon. Af en toe bewust je telefoon uitschakelen, heeft zo zijn voordelen. Het vermindert bijvoorbeeld de kans op depressie, angst en stress. Geef je hoofd dus regelmatig wat rust. Mensen maken zich vaak druk om het ‘blauwe licht’ wat van je mobiel afkomt, maar wist je dat het vooral belangrijk is wat je op je mobiel doet? Voordat je gaat slapen, kun je namelijk beter een filmpje kijken in bed dan nog tot laat intensief appen.
Tip: Ga met regelmaat naar een wifivrije zone. Denk aan een nachtje kamperen in de buitenlucht. Dat heeft nog een ander voordeel: buitenzijn kan de nachtrust bevorderen. Niet zo’n tentliefhebber? Zorg er dan voor dat je overdag lekker gaat wandelen in het bos en laat je telefoon thuis.
9. Geef je leven betekenis
De bewoners van het Japanse eiland Okinawa zijn ervan overtuigd dat iedereen een passie heeft dat zin geeft aan je bestaan: een ikigai. Het woord ikigai bestaat uit twee delen: iki (leven) en kai (waarde). Een duidelijke ikigai zorgt ervoor dat je tevreden, gezond en gelukkig bent en een reden hebt om ’s morgens je bed uit te komen. Uit onderzoek blijkt ook dat je je fysiek beter voelt als je leven betekenis heeft.
Tip: Wat is jouw ikigai? Vier componenten zijn belangrijk: waar je van houdt, waarvoor je betaald kunt worden, wat de wereld nodig heeft en waar je goed in bent. Je ikigai bevindt zich precies waar deze vier segmenten van je leven elkaar overlappen. Als je jouw ikigai hebt gevonden, kun je deze een grotere rol laten spelen in je leven.
Volg ons ook op Instagram, Facebook en TikTok. Meer Gezondnu? Neem dan een kijkje in het magazine en schrijf je in voor de nieuwsbrief.
