De menstruatie is net een regendruppel, geen twee zijn hetzelfde. Sommige vrouwen hebben amper door dat er daar beneden iets gebeurd, anderen liggen het liefst de hele periode in de foetushouding op de bank. Een deel van die laatste groep heeft het Premenstrueel Syndroom. Wat weet jij hierover? We zetten zes belangrijke vragen op een rij.
Onze hormonen verdienen best wat credits. Niet alleen danken we onze borsten, heupen en vruchtbaarheid aan deze stofjes, ze maken ons ook gelukkig. Tegelijkertijd, als het om onze stemming gaat, verfoeien we ze maar al te vaak. Huilbuien, opvliegers, onredelijk boos worden, een onbedwingbare behoefte aan chocola… Herkenbaar voor velen tijdens de menstruatie, maar soms betekenen klachten in deze periode dat er meer aan de hand is: PMS!
1. Wat is het Premenstrueel Syndroom?
Iedere maand bereidt het vrouwenlichaam zich voor op zwangerschap; de eierstok maakt een eicel, de baarmoederwand verdikt en wacht op bevruchting. Als dat binnen een à twee weken niet gebeurt, duwt de baarmoederspier het baarmoederslijm er via de vagina uit, de niet-gebruikte eicel wordt geresorbeerd. Oftewel: na een aantal dagen stagneert de opbouw en begint de menstruatie. Je kunt het zien als een grote schoonmaak. En die is voor velen zeker niet pijnloos.
Voor sommigen betekent dit meer dan een beetje pijn. Het kan dan PMS zijn. PMS komt vooral voor bij vrouwen tussen de 35 en 45 jaar. Hoeveel vrouwen hun hand kunnen opsteken bij de vraag ‘Heb jij last van PMS?’, is onduidelijk. Cijfers variëren van 10 tot 90 procent. En voor wie eraan twijfelt: het Premenstrueel Syndroom (PMS) bestaat echt. Het is sinds 1931 een officieel erkende aandoening.
2. Kunnen klachten zowel psychisch als lichamelijk zijn?
Zeker! PMS kent in totaal wel meer dan 150 lichamelijke en geestelijke symptomen. Dat betekent ook dat niet iedere vrouw die last heeft van PMS, dezelfde klachten ervaart. Bij sommigen zitten krampen ook in het pakket, een ander heeft juist last van rugpijn.
Veelvoorkomende lichamelijke klachten:
- Pijn in de gewrichten, spieren of buik
- Pijnlijke en gespannen borsten
- Opgeblazen gevoel
- Vocht vasthouden
Veelvoorkomende mentale klachten:
- Prikkelbaarheid
- Stemmingswisselingen
- Vermoeidheid
- Slaapproblemen
- Boosheid en huilbuien
3. Wanneer spreek je van PMS?
Voor de menstruatie is er een piek in de hoeveelheid oestrogeen. Daarna vindt een plotselinge daling plaats. Door die schommelingen ervaren veel vrouwen lichamelijk en emotioneel ongemak. De één ontploft bij het minste of geringste, de ander kruipt in haar schulp. Het is niet zo dat je bij elk pijntje meteen aan de bel moet trekken of het Premenstrueel Syndroom hebt. Wanneer moet je de rode vlag wel trekken? Vooral als de klachten, zoals menstruatiepijn, zo ernstig worden dat ze je dagelijks leven verstoren. De klachten beginnen meestal in de derde week van de cyclus en verdwijnen weer als je ongesteld wordt. De klachten zijn vervolgens weer minimaal een week weg en komen elke maand weer terug.
Om erachter te komen of je PMS hebt, kun je een menstruatiedagboek bijhouden. Noteer elke dag je klachten en probeer op die manier een patroon te ontdekken. Je hebt hiervoor allerlei handige apps, zoals PinkBird. Dit dagboekje kun je vervolgens aan de huisarts laten zien, zodat die je gericht verder kan helpen. Met deze menstruatieklachten kun je beter sowieso naar de huisarts gaan.
4. Wat is de oorzaak van PMS?
De precieze oorzaak is nog niet bekend. Het Premenstrueel Syndroom lijkt veroorzaakt te worden door het veranderende hormonale evenwicht rond de menstruatie. Toch is de hoeveelheid hormonen in het bloed bij vrouwen met PMS niet afwijkend. Klachten kunnen mogelijk verergerd worden door leefstijl en gedrag, maar zijn niet de oorzaak van menstruele klachten.
5. Betekent last van PMS ook last van de overgang?
Vrouwen die vroeger PMS hadden, zouden in de overgang vaker emotionele klachten hebben. Tenminste, dat stelt een studie onder 120 gezonde vrouwen. Deze vrouwen hadden niet meer opvliegers dan vrouwen zonder PMS, maar wel vaker neerslachtige en prikkelbare gevoelens, moeite met concentratie en innerlijke onrust. Of dit ook echt betekent dat PMS een voorbode is voor een hevigere overgang, is niet duidelijk.
6. Kan je er zelf iets tegen doen?
Stap één is erachter komen of je daadwerkelijk last hebt van PMS. Dat kun je dus doen door een dagboekje bij te houden. Heb je het Premenstrueel Syndroom, dan kan het helpen om je leefstijl hierop aan te passen. Vijf tips:
- Houd gedurende een paar maanden je cyclus bij. Schrijf dagelijks je klachten op en noteer wanneer je ongesteld wordt en wanneer dit weer stopt. Dat helpt je om vooruit te kunnen kijken, zodat je rekening kunt houden met de klachten.
- Vermijd extra belasting wanneer je in je kwetsbare periode zit.
- Eet minder suikers, vermijd koffie, alcohol, zout en scherpe kruiden. Maak gezonde eetkeuzes. Door gezonder te eten schommelt je bloedsuiker minder.
- Praat met je omgeving. Misschien kunnen ze je helpen en begrip helpt sowieso.
- Zorg voor voldoende ontspannen momenten. Van muziek luisteren en puzzelen tot sporten, fietsen in de natuur of een boek lezen.
- Doe dingen waardoor je je goed voelt. Neem rust of onderneem juist iets actiefs; iedereen heeft zijn eigen behoeftes. Probeer bijvoorbeeld deze gezonde hobby’s.
Volg ons ook op Instagram, Facebook en TikTok. Meer Gezondnu? Neem dan een kijkje in het magazine en schrijf je in voor de nieuwsbrief.
