Terwijl vrouwen de grootste medicijngebruikers zijn (vrouwen slikken 1,5 tot 1,7 keer meer medicijnen dan mannen becijferde het RIVM), is medicatie vrijwel nooit getest op vrouwen. En dat brengt risico’s met zich mee.
Voordat medicijnen mogen worden uitgegeven, worden ze uitgebreid getest. In het lab, bij dieren en uiteindelijk ook bij mensen. Maar bijna altijd op mannen. Vrouwen zijn ‘lastige’ proefpersonen omdat ze vanwege de menstruatie hormonale pieken en dalen vertonen. Ook verschillen die pieken en dalen per vrouw. Lastig als je een groep wilt hebben bij een onderzoek die je onderling wilt vergelijken.
Vrouwen ervaren bovendien vaker bijwerkingen van medicatie. Waarschijnlijk omdat ze gemiddeld kleiner zijn, een andere verhouding lichaamsvet/vocht hebben, minder zwaar zijn en over kleinere organen hebben. Daarnaast gebruiken vrouwen vaker zelfzorgproducten, die een interactie kunnen geven met medicatie.
Het gevolg is dat vrouwen medicijnen slikken die niet getest zijn op vrouwen en die anders werken dan bij mannen. En dat brengt risico’s met zich mee. Zo kregen vrouwen in het verleden gevaarlijke hartritmestoornissen bij gebruik van bepaalde anti-allergie-middelen die voor mannen compleet onschuldig waren.Recentelijk kwam in Amerika een slaappil in opspraak. Het vrouwenlichaam bleek minder goed in staat de werkzame stof af te breken. Daardoor was de concentratie werkzame stof de volgende morgen dusdanig hoog (45 procent hoger bij mannen) dat er gevaarlijke situaties konden ontstaan bijvoorbeeld op de weg.
Weet wat je slikt
Ook antidepressiva werken anders bij mannen dan vrouwen. Vrouwen reageren erg anders op deze medicatie, stelt huisarts Hedwig Vos. “Mannen en vrouwen beschikken weliswaar over evenveel serotonine, maar mannen zetten het makkelijker om. Mogelijk is dat de reden waarom mannen doorgaans vier weken nodig hebben voordat ze effect van antidepressiva merken en dat dit bij vrouwen wel zes weken kan duren.”
Daarnaast maakt het uit welke soort antidepressiva je krijgt. Vrouwen reageren doorgaans beter op serotonine heropnameremmers, mannen zijn beter af met TCA’s. Bij een depressie die gepaard gaat met angst- en paniekaanvallen (veelvoorkomend bij vrouwen) ben je meestal het best geholpen met MAO-remmers. Het maakt dus nogal uit wat je slikt.
Verschillende Amerikaanse wetenschappers pleiten ervoor dat alle bestaande geneesmiddelen opnieuw onderzocht moeten worden specifiek op vrouwen, omdat dit nog nooit eerder gebeurd is en niemand de veiligheid voor vrouwen kan garanderen.