Lekker naar buiten, de natuur in. Wij kennen geen betere manier om te relaxen en bij te tanken. Toch krijgen ook wij te maken met de verleiding om te lang binnen te zitten. Gelukkig spreken wij regelmatig deskundigen, die ons met goede wetenschappelijk argumenten weten te overtuigen toch even naar buiten te gaan. Dit zijn de belangrijkste redenen waarom je beter wordt van buiten.
Reden 1: Natuur maakt mentaal rustiger en sterker
Volgens omgevingspsycholoog prof. Agnes van den Berg blijven de gezonde voordelen van een bezoekje aan bos, strand of eigen tuin stevig overeind staan. “In de natuur ontspan je beter en herstel je van stress. Dat heeft dan weer een gunstige uitwerking op je bloeddruk en hartslag. In zo’n groene omgeving kun je helder nadenken en je beter concentreren. Het doet je stemming goed, waardoor neerslachtigheid, depressiviteit en angst minder snel voet aan de grond krijgen. In hoeverre moet je echt actief zijn om te profiteren van de gezonde effecten van de natuur? “Niet! Zomaar zitten in een groene omgeving doet een mens al goed. Je hoeft dus niet te sporten. Alhoewel bewegen in de natuur minder moeite lijkt te kosten en makkelijker is vol te houden. Uitkijken op een stukje natuur helpt ook al, maar als je echt naar het park gaat of buiten tussen de weilanden fietst, dan ruik je de bloemen en bomen. Je voelt de wind langs je huid. De geluiden van ruisende bladeren. Het gaat om die totale zintuigelijke waarneming.” Het maakt ook niet uit wáár je bent, aldus buitenpsycholoog Irina Poleacov. “Strand, bos, hei of park: in die natuurlijke omgeving zitten dezelfde patronen die voor je brein voorspelbaar en herkenbaar zijn en die voor rust, ontspanning en kalmte zorgen. Dat is ook wat mensen ervaren als ze de natuur in stappen.”
Reden 2: Buiten zijn relativeert en troost
De kracht van de natuur heeft ook een spirituele zijde, zegt Van den Berg. “Het effect van natuur op ons gevoelsleven speelt zich grotendeels onbewust af. Daardoor is het soms lastig te omschrijven wat het doet. Het blijft ongrijpbaar. Zweverig. Mensen denken vaak dat ik alleen maar met bomen praat, wat onzin is natuurlijk. Het idee dat je onderdeel uitmaakt van iets groters dan jezelf, de natuur, kan echter enorm relativeren en troostend werken. In wijken met meer groen zeggen bewoners zich minder eenzaam te voelen, terwijl ze niet per se meer sociale contacten hebben. Veel is er niet voor nodig om dat gevoel van verbondenheid te ervaren. Ouderen die uitzicht hebben op een boompje en daardoor de seizoenen zien komen en gaan, voelen zich minder eenzaam dan ouderen die uitkijken op alleen beton. De natuur kan de psychische en mentale weerbaarheid ondersteunen. Zo hebben vrouwen met borstkanker minder last van mentale vermoeidheid als ze in de periode rondom hun operatie twee uur per week actief met de natuur bezig zijn. Denk daarbij aan het kijken naar de natuur of het maken van een boswandeling.”
Reden 3: Je staat steviger in het leven
“Voor mensen met wie het prima gaat, is naar buiten gaan een kers op de taart. Maar voor het gros van ons kan het echt een medicijn zijn”, onderschrijft ook Poleacov. “Er zijn zo veel Nederlanders die net niet lekker functioneren. Slecht slapen, neerslachtigheid, burn-out, angst. Voor al die mensen kan een wandeling in de natuur a life-changing experience zijn. Zo heb ik studentes onder behandeling gehad die maandenlang binnen zaten te blokken. Als je dan weer buiten komt, sta je te wankelen op je benen. Een boswandeling kan dan behoorlijk bedreigend zijn. Mensen schrikken overal van. Als er al een hond tegen ze op springt, zijn ze van slag. Je bent minder geaard, sneller uit balans en hebt geen vertrouwen meer in je lichaam. Door naar buiten te gaan herstel je het contact met jezelf. Het is niet erg als het koud is of regent. De zon op je huid, de zuurstof in je longen: die primaire elementen helpen je je hoofd, hart en lijf met elkaar te verbinden. Zodoende sta je wakkerder in het leven en voel je beter wat je nodig hebt.”
Poleacov besloot een aantal jaar geleden dat ze niet langer therapie binnenskamers wilde geven, ze nam haar cliënten mee naar buiten voor wandeltherapie. Van den Berg, die het effect van dit type behandeling onderzocht, is enthousiast. “Mensen merken snel verbetering. Meestal zijn ze binnen vier sessies klaar. En dat niet alleen, ze hebben ook minder terugval.” “De natuur voelt als thuiskomen”, geeft Poleacov als verklaring. “Je bent daar waar je hoort te zijn op het niveau van je oer-DNA.”
Reden 4: Lichamelijk sterk = meer zelfvertrouwen
“Wanneer je opgroeit in de natuur en elke dag aan de weerselementen blootstaat, maakt dat je in elk opzicht weerbaarder”, bevestigt Poleacov. “Kinderen die zeven kilometer naar school moeten fietsen door wind, regen en sneeuw worden daar niet alleen lichamelijk sterker van, maar ook geestelijk. Dat je ondanks alles toch weer veilig thuiskomt en je weg weet te vinden, versterkt je zelfvertrouwen. Het vergroot je stevigheid en daarmee je natuurlijke evenwicht.”
Maar veel ouders durven hun kind niet goed los te laten en zeker niet in de natuur. Dat voelt onverantwoord. “De relatie tussen ouders en kinderen is in een halve eeuw flink veranderd”, legt Poleacov uit. “Ouders zijn veel meer bevriend geraakt met hun kinderen. De betrokkenheid is groter. De emotionele afhankelijkheid ook. Dus als je kind valt en faalt, val of faal jij ook. Het is daarom voor veel ouders lastiger geworden hun kind los te laten en zelf de wereld te laten verkennen. Toch geef je je kind een onwaarschijnlijk groot cadeau mee als je dat wel doet. Als je buiten bent opgegroeid, dan gaat die natuur echt in je systeem zitten. Je kunt later naar het centrum van Rotterdam verhuizen, maar als je buiten bent in de natuur, voel je je rustiger en vaardiger. Je hebt altijd een plek om terug te keren waar je je op je best voelt.”
Wil je meer weten over de geneeskracht van groen? Lees dan dit artikel.
Volg ons ook op Instagram, Facebook en TikTok. Meer Gezondnu? Neem dan een kijkje in het magazine en schrijf je in voor de nieuwsbrief.