Wist je dat je menstruatiecyclus bestaat uit verschillende fases waarbij je hormonenlevels continu veranderen? De eerste fase valt voor velen het zwaarst: je wordt ongesteld. Bekend verhaal tot zo ver. Maar in elke fase kun je een ander energielevel, concentratieniveau en seksdrive ervaren. In dit artikel leer je meer over je cyclus om optimaal gebruik te maken van je hormonen in elke fase.
In het boek ‘De Cyclus Strategie’ legt Maisie Hill uit dat je de verschillende fases van je menstruatie kunt opdelen in seizoenen en dat je kunt leren samenwerken met je hormonen om deze niet als last maar als kracht te zien. Aan de hand van deze seizoenen leggen wij je uit hoe je van je hormonen kunt profiteren. Goed om te weten: de seizoenen zijn gebaseerd op een natuurlijke menstruatie. Wanneer je de pil slikt of een andere vorm van hormonale anticonceptie gebruikt heb je geen natuurlijke menstruatiecyclus.
Winter: de menstruatie
Je menstruatiecyclus begint met de winter. De meest besproken fase van de hele cyclus. Wanneer een eicel niet is bevrucht wordt de menstruatie in gang gezet. Je lichaam stoot het extra aangemaakte baarmoederslijmvlies en het onbevruchte eitje af. Dit is het bloedverlies dat je ervaart tijdens deze fase. Deze fase kost je lichaam veel energie, en dat kun je merken. Je bent sneller moe, emotioneel of prikkelbaar. De moeheid zorgt in combinatie met de lage hormoonlevels in je lichaam voor cravings naar zoetigheid. Je kunt behoefte hebben aan rust en warmte om je heen. Zoek daarom ook vooral de rust op tijdens je menstruatie en vraag niet te veel van jezelf. Zorg voor jezelf door voldoende water te drinken en ijzerrijke voeding te eten. Door het bloedverlies kan je ijzerlevel namelijk flink dalen.
Lente: de folliculaire face
Na je menstruatie start de lente, ook wel de ‘folliculaire face’. Elke maand rijpt er in een tijd van ongeveer 14 dagen één eicel in een van de eierstokken. Het hormoon dat dit mogelijk maakt is oestrogeen. Door de piek van dit hormoon heb je een boost aan energie. Je bent uitbundiger, creatiever en voelt je zelfverzekerder. Dit is dus de ideale fase om plannen te maken, sociale afspraken te maken én om nieuwe dingen te proberen. Daarnaast is de lente het beste moment om je borsten te checken. Dit is namelijk de fase waarin je het minst last hebt van gevoelige borsten. Tegen het einde van de folliculaire fase stijgt het testosteronlevel. Dit zorgt voor een piek in je libido.
Zomer: de ovulatie
Tijdens de ovulatie – ook wel eisprong genoemd – komt de eicel los van de eierstok. Via de eileider wordt de eicel naar de baarmoeder vervoert. Hier ontstaat de mogelijkheid tot bevruchting. In deze fase ben je dan ook het meest vruchtbaar. De ovulatie duurt één tot twee dagen en vindt meestal plaatst rond de 14e dag van de cyclus. Ook in deze fase van je menstruatie is je oestrogeen- en testosteronlevel hoog waardoor je zin in het ondernemen van dingen en de zin in seks hoog is. Daarnaast straalt je huid meer in deze fase, ben je productief, zelfverzekerd, positief en meer in staat een verbinding met anderen aan te gaan. In deze fase ben je niet te stoppen: zeg vaker ‘ja’, plan een (eerste) date en maak flinke stappen in het project waar je mee bezig bent. Pro tip: bereid je aan het einde van deze fase voor op de twee komende fases. Sla gezonde voeding in huis en mealprep voedzame maaltijden.
Herfst: de luteale fase
In deze fase maakt je baarmoeder zich klaar voor innesteling van de eventueel bevruchte eicel. Het baarmoederslijmvlies wordt dikker. In deze face speelt het hormoon progesteron de hoofdrol. De luteale fase duurt altijd twaalf tot veertien dagen – ook als je een kortere of langere cyclus dan gemiddeld hebt. Naarmate het progesteronlevel afneemt, daalt ook je energielevel en je concentratievermogen. Je voelt je steeds minder fit. Fysieke klachten zoals huidproblemen, stemmingswisselingen en hoofdpijn komen in de luteale fase voorbij. Dit is dan ook de fase dat je last kan hebben van het premenstrueel syndroom. Maar ook deze fase heeft haar voordelen: je bent in staat dingen met een helikopterview te bekijken, beslissingen te nemen en je focus te verleggen op je doelen. Bescherm jezelf in deze fase door niet te veel sociale afspraken te plannen. Accepteer dat er momenten zijn waarop je minder productief of energiek bent. Leg je aandacht op een goede basis: beweging, gezonde voeding en rust.
Zo herken je in welk seizoen je zit
Een gemiddelde menstruatiecyclus duurt 28 dagen maar bij jou kan de cyclus een stuk korter of langer zijn. Voor iedereen zien de fases van een menstruatie er anders uit. Het is daarom slim om bij te houden hoe jouw cyclus eruitziet. Dit kun je doen met een app of in een oldschool notitieboekje. Noteer wanneer je menstruatie begint, wanneer deze eindigt, hoeveel energie je hebt, je humeur, je cravings, je stoelgang, je seksdrive en andere bijzonderheden. Doe je dit een paar maanden lang, dan krijg je steeds meer inzicht in waarom je je voelt zoals je je voelt op bepaalde dagen. Én zo kun je de fases van je menstruatie zelfs een beetje voorspellen.
Nog beter leren samenwerken met je hormonen?
Meld je dan aan voor de gratis themaspecial ‘Aandacht voor je hormonen’ van MIND. In deze special leer je alles over je hormonen om jezelf én je omgeving beter te begrijpen. Onder de aanmeldingen verloten wij 15 jaarabonnementen op Gezondnu. Meld je snel aan!